Een samenvatting schrijven lijkt eenvoudig, toch? Het is pas effectief als je het goed doet. Twee dingen waar je rekening mee moet houden om je samenvattingen van “oké” naar “uitstekend” te tillen: de Leerpiramide en de Ebbinghaus Curve. Dit zijn twee wetenschappelijke concepten die je helpen om méér uit je samenvattingen te halen. In slechts twee stappen kun je je manier van samenvatten naar een professioneel niveau brengen.
Een samenvatting schrijven is meer dan zinnen onderstrepen
De wetenschap is duidelijk: je onthoudt 50% meer wanneer je een samenvatting maakt dan wanneer je simpelweg herhaaldelijk een tekst doorleest. Dat komt omdat samenvatten je helpt om de informatie actief te verwerken en terug te brengen naar de essentie. Dit maakt het makkelijker om die informatie later te reactiveren. Maar het werkt alleen als je het goed doet.
Een professionele samenvatting betekent meer dan alleen zinnen onderstrepen of markeren. Het gaat erom dat je begrijpt hoe je hersenen werken en die kennis gebruikt om de informatie vast te leggen.
Begrijp hoe je brein informatie leert (met de Leerpiramide)
Laten we eerlijk zijn, het boek lezen en vervolgens een samenvatting schrijven werkt niet optimaal. Dit komt omdat je de stof op een passieve manier tot je neemt. Wanneer je alleen leest, onthoud je maximaal 10% van de informatie. Je hersenen zijn minder geneigd om nieuwe verbindingen te leggen, simpelweg omdat je de informatie passief verwerkt.
De Leerpiramide van Bales laat ons zien dat hoe actiever je de stof verwerkt, hoe beter je leert. De meest effectieve manier om te leren? Het aan iemand anders uitleggen. Als je informatie overbrengt naar een ander, onthoud je tot wel 90% van wat je hebt geleerd. Waarom? Omdat het proces van uitleggen je dwingt om kritisch na te denken over de informatie en eventuele fouten te corrigeren. Fouten maken is juist goed, omdat ze je hersenen uitdagen om de stof te begrijpen.
Wat je moet doen als je een samenvatting maakt:
Schrijf de informatie in je eigen woorden op, alsof je het aan iemand anders uitlegt. Neem de tekst niet klakkeloos over, maar herschrijf hem actief. Vraag jezelf af: “Zou iemand anders dit begrijpen als ik het zo uitleg?” Deze aanpak dwingt je na te denken over de kern van wat je leest.
Begrijp hoe je brein informatie onthoudt (met de Ebbinghaus Curve)
Het herschrijven van de informatie in je eigen woorden is een stap in de goede richting, maar het is niet genoeg. Je vergeet namelijk 50% van wat je hebt geleerd na één dag en bijna alles na vijf dagen. Dit fenomeen staat bekend als de Ebbinghaus Curve, geïntroduceerd door Hermann Ebbinghaus in de 19e eeuw.
Wat je moet doen zodra je een samenvatting hebt gemaakt:
Herhaal, herhaal, herhaal. Door de informatie regelmatig te herlezen, help je je hersenen om het in het langetermijngeheugen op te slaan. En het goede nieuws? Dit hoeft geen uren te duren. Lees je samenvatting simpelweg geregeld door, maar zorg ervoor dat je minimaal één nacht tussen herhalingen laat. Dit is cruciaal.
En dan het belangrijkste: de samenvatting daadwerkelijk schrijven
Uit meerdere onderzoeken blijkt dat de beste manier om een samenvatting te maken, is door pen en papier te gebruiken. Het fysiek uitschrijven van de informatie zorgt voor sterkere verbindingen in je hersenen. Dit maakt het makkelijker om de informatie te onthouden en effectiever te leren. Dus pak een pen, leg je laptop aan de kant, en maak de beste samenvatting die je ooit hebt gemaakt. Het proces is simpel: je werkt in twee stappen.
Stap 1. Leg de bouwstenen voor de perfecte samenvatting
Begin met het actief opnemen van de stof. Lees elk hoofdstuk door alsof je het aan iemand anders zou moeten uitleggen. Wanneer je onbekende termen tegenkomt, zoek ze dan meteen op. Annoteer belangrijke of interessante stukken. Hier zijn een paar simpele, maar krachtige technieken om de eerste bouwstenen te leggen:
- Markeer belangrijke zinnen of paragrafen met een markeerstift.
- Gebruik verschillende kleuren om onderscheid aan te brengen tussen categorieën of onderwerpen.
- Schrijf steekwoorden of korte zinnen aan de rand van de pagina.
- Gebruik symbolen zoals uitroeptekens, vraagtekens of asterisken om op bepaalde stukken tekst extra nadruk te leggen.
Deze methoden helpen je om de essentie van de tekst in één oogopslag te zien en richten je aandacht op wat echt belangrijk is.
Stap 2: Kies jouw perfecte samenvat-methode
Simpelweg zinnetjes overschrijven is verleden tijd. Om een professionele samenvatting te maken, kun je één van de volgende technieken gebruiken: de Cornell-methode of de Mindmap.
- De Cornell-methode is ideaal voor kleinere hoeveelheden informatie, zoals een hoofdstuk of een college. Het systeem is eenvoudig: je gebruikt een vel papier en verdeelt het in vakken waarin je de informatie in je eigen woorden opschrijft. Het enige wat je nodig hebt is een rechte lijn om de pagina in secties te verdelen.
- Mindmapping is een andere krachtige manier om informatie samen te vatten. Deze methode is vooral nuttig wanneer je grote hoeveelheden informatie moet ordenen, bijvoorbeeld een compleet boek of wetenschappelijk artikel. Het visueel weergeven van de informatie met kleuren, symbolen en afbeeldingen maakt het gemakkelijker voor je hersenen om de stof te verwerken en te onthouden.
Ouderwets zinnetjes overschrijven is verleden tijd. Een geweldige samenvatting maak je door één van de onderstaande samenvat-methodes te kiezen. Choose your weapon: de Cornell methode of de Mindmap.
Kortom: word een pro in het maken van een goede samenvatting
Gebruik de technieken hierboven om korte, krachtige samenvattingen te maken. Begin met de stof actief te verwerken: markeer belangrijke stukken, annoteer, en gebruik kleuren en symbolen. Vervolgens verwerk je de belangrijkste informatie in een samenvatting, bijvoorbeeld met de Cornell-methode of een mindmap. Zorg dat je de informatie zo verwoordt dat een ander het makkelijk kan begrijpen. En vergeet niet: herhalen is de sleutel om de informatie vast te houden.
Meer weten? Volg de Cursus Snellezen
Wil je niet alleen een pro worden in het samenvatten, maar ook in het efficiënt verwerken van grote hoeveelheden informatie? Dan is onze 1-daagse training Snellezen, Geheugentechnieken en Mindmapping precies wat je nodig hebt. In deze training leer je niet alleen hoe je sneller kunt lezen, maar ook hoe je informatie écht begrijpt en langdurig onthoudt.
Wat kun je verwachten van de training?
In deze praktische training duiken we direct in de technieken die je nodig hebt om efficiënter te leren en te onthouden. We leren je hoe je het maximale uit je brein haalt, zodat je niet alleen sneller leest, maar de informatie ook beter begrijpt en langer onthoudt.
- Snellezen: Je leert technieken om je leessnelheid te verdubbelen zonder aan begrip in te boeten. Dit betekent dat je sneller door boeken, artikelen en rapporten gaat, terwijl je nog steeds de belangrijkste informatie eruit haalt.
- Geheugentechnieken: We introduceren je aan bewezen methoden om je geheugen drastisch te verbeteren. Dit zijn technieken die topatleten in het geheugen toepassen, zoals associaties, het maken van levendige beelden en de Loci-methode (ook wel het geheugenpaleis genoemd). Dit helpt je om grote hoeveelheden informatie te onthouden, zelfs op de lange termijn.
- Mindmapping: Deze techniek is perfect voor het structureren van je gedachten en het visualiseren van informatie. Door gebruik te maken van symbolen, kleuren en kernwoorden leer je hoe je complexe informatie overzichtelijk en begrijpelijk maakt. Dit maakt het niet alleen makkelijker om informatie te onthouden, maar ook om het uit te leggen aan anderen.
Voor wie is deze training bedoeld?
Onze training is geschikt voor iedereen die zijn informatieverwerking naar een hoger niveau wil tillen. Of je nu student bent, professional of ondernemer — iedereen kan baat hebben bij snellere leesvaardigheden, een beter geheugen en meer overzicht in zijn werk! Misschien ben je iemand die dagelijks grote hoeveelheden informatie moet verwerken. Of je wilt simpelweg efficiënter leren, bijvoorbeeld voor een examen of om vakliteratuur bij te houden. Wat je situatie ook is, deze training geeft je de tools om slimmer te werken en effectiever te leren.
Wat levert het je op?
Na deze 1-daagse training ben je in staat om:
- Sneller te lezen met behoud van begrip.
- Grote hoeveelheden informatie te onthouden door geheugentechnieken die je direct kunt toepassen.
- Complexe informatie visueel te ordenen en beter te begrijpen door middel van mindmaps.
- Je nieuwe vaardigheden meteen toe te passen in je studie, werk of persoonlijke leven.
Aan de slag met Snellezen, Geheugentechnieken en Mindmapping!
Onze training is praktisch, to the point en direct toepasbaar. Je gaat naar huis met concrete technieken die je meteen kunt gebruiken om je productiviteit en leervermogen te verbeteren. Het mooie van deze vaardigheden? Hoe vaker je ze toepast, hoe sterker ze worden. Dit maakt het een investering voor de lange termijn.
Dus, ben je klaar om slimmer te werken en sneller te leren? Schrijf je dan in voor onze 1-daagse training Snellezen, Geheugentechnieken en Mindmapping en ervaar zelf het verschil.
Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media!
Volg ons onder andere op Instagram of Pinterest. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van slimmer communiceren, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw productiviteit een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief.
Leer je liever lezend, lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar. Maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen en leer slimmer werken in plaats van harder. En snellezen? Tekstbegrip? En leessnelheid? Zulke zaken komen ook aan bod.
Wie zijn wij? | Training Snellezen, Geheugentechnieken & Mindmapping
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van timemanagement, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog
