“Snellezen, werkt dat wel?”: het antwoord na 30 jaar onderzoek

Sinds 1959 wordt snellezen aangeboden als techniek om teksten sneller tot je te nemen. Sinds 1987 wordt er onderzoek naar gedaan. Want: “Kan je eigenlijk wel sneller door een tekst komen en verlies je geen begrip of details als je sneller leest?” Het antwoord, na 30 jaar onderzoek? “Nee” bij veel technieken en “ja” bij één techniek.

Wat komt aan bod:

1. Wat is snellezen precies en hoe werkt het?
2. Hoe werkt lezen eigenlijk?
3. Welke fouten maken beginners vaak bij snellezen?
4. Duidelijk, maar wat zijn dé belangrijkste technieken om sneller te leren lezen?
5. Hoelang duurt het om snellezen onder de knie te krijgen?
6. Conclusie
7. Veelgestelde vragen over snellezen

Wat is snellezen precies en hoe werkt het?

Snellezen wordt sinds 1959 al verkondigd als dé manier om sneller door teksten heen te komen van elk formaat. Destijds door Evelyn Wood opgezet in haar Reading Dynamics Institute – en sindsdien een begrip tot op de dag van vandaag. Evelyn Wood’s methode wekte later zelfs de aandacht van president Kennedy, die het hele personeel van The White House op cursus stuurde. Net als president Carter, die ook zijn dochter deze vaardigheden liet aanleren.

President Carter en zijn dochter nemen een cursus snellezen

Het feit dat presidenten enthousiast zijn, maakt nog niet dat de bewezen werking van snellezen daarmee waterdicht verklaard is. Om het antwoord op die vraag wél definitief te krijgen, volgen we liever een paar decennia aan onderzoek. De wetenschap heeft het antwoord.

Om het antwoord op de vraag ‘hoe kan je snel lezen?’ te krijgen, moeten we allereerst goed definiëren wat we bedoelen met de term ‘snellezen’.

Volgens Wikipedia:

“Snellezen is de aangeleerde vaardigheid om zonder begripsvermindering aanzienlijk sneller dan gemiddeld te lezen.”

En volgens recent groot meta-onderzoek naar snellezen, uitgevoerd door een groep psycholoog-onderzoekers:

“Op verhoogde snelheid lezen, zonder enig begripverlies.”

In beide definities, die bijna gelijk zijn, zie je een belangrijke overeenkomst: ‘begripsvermindering’ of ‘begripverlies’. Dat mag er dus sowieso niet zijn, wanneer je snelleest. Een cruciaal detail in de definitie, om een sluitend antwoord te kunnen geven op de vraag of snellezen wel werkt. Onthouden, dus!

Wat je verder moet weten om een gedegen antwoord op de vraag te krijgen, is hoe je normaal leest. Hoe dat biologisch en fysiek in elkaar steekt. Wat doen je ogen? Wat doet je brein? Om te kunnen weten of je dit kunt bewerken met oefening, moet je eerst weten hoe het werkt op ‘normaal’ niveau. Oftewel: om te weten of snellezen werkt, moet je eerst weten hoe lezen werkt. Zo kom je er namelijk achter wat je oog en brein fysiek allemaal kan – en vooral wat het ook echt niet kan.

Hoe werkt lezen eigenlijk?

Lezen is iets heel bijzonders, dat we helemaal zelf bedacht hebben en helemaal zelf aangeleerd. Het is niets natuurlijks, dat je als kind vanzelf leert – zoals spreken. Het is een vaardigheid die we later, kunstmatig, en vaak met best wel wat moeite aangeleerd krijgen. Nog zo’n detail dat van behoorlijk belang is.

Wat er fysiek gebeurt met je ogen en je brein wanneer je leest, is ook een saillant detail. Kort gezegd:

Je oog bevat 2 onderdelen om mee te kunnen lezen – staafjes en kegeltjes. De staafjes herkennen helderheid en beweging, de kegeltjes herkennen kleur en detail. Die gegevens sturen ze via het netvlies naar het brein. Deze zet die informatie om in begrijpelijke woorden, zinnen en alinea’s.

Vooral de beweging die de staafjes in je oog herkennen is belangrijk bij het lezen en het omzetten in iets dat je brein begrijpt. Het gaat razendsnel, maar je oog blijft bij elk woord even hangen als je leest. Het stopt, en gaat verder naar het volgende, het stopt en gaat verder – soms gaat het zelfs even terug. Allemaal binnen milliseconden (ms), concludeerden de 5 psychologen die dé meta-studie in snellezen uitvoerden – Keith Rayner, Elizabeth Schotter, Michael Masson, Mary Potter en Rebecca Treiman.

• De stop bij een woord, duurt 250 ms.
• Het oog herkent dan een woord of lettergroep van maximaal 7 letters (het ‘fovea’ gebied, waar de focus van je oog ligt).
• Bovendien ziet het, iets minder bewust en gefocust, 3-4 letters links daarvan en 14-15 letters rechts ervan al (het ‘perifere’ gebied).
• Het verspringen van de ene woordgroep naar de volgende duurt 20-35 ms.
• Logische, korte en veelvoorkomende woorden slaat het over, zoals ‘de’.
• 10% van de leestijd gaat je oog even terug naar een vorig woord (‘regressie’), om een betekenis te verifiëren of corrigeren.

“De kijkhoek van je oog is grofweg een duimbreedte, op een afstand van een gestrekte arm van je oog vandaan. Hier vindt het grootste gedeelte van het woordbegrip plaats”, zeggen de onderzoekers.

Woordbegrip. Die was belangrijk. Weten dat je oog de focus telkens binnen milliseconden op een woordgroep legt en ook een beetje links en rechts ervan ziet om een woord te begrijpen, is dus cruciaal. Die beweging heeft je oog nodig om te lezen én te begrijpen.

Dat werkt net zo bij snellezen, als je het volgens de definitie goed wil doen – ontdekten de psychologen.

Wat is de normale leessnelheid?

Maar goed, hoe meet je je leessnelheid? Wanneer ben je ‘snel’ en wanneer ben je ‘gemiddeld’? De gemiddelde leessnelheid van de meeste mensen wordt geschat op ongeveer 200 tot 250 woorden per minuut (wpm). Bij deze snelheid begrijpen lezers slechts zo’n 50 tot 60 procent van de tekst, wat resulteert in een effectieve leessnelheid van ongeveer 125 wpm. Reken dus maar uit hoeveel bladzijden dat per uur zijn! 

En vraag je je af: hoeveel sneller kun je echt lezen met snelleestechnieken? Wil je sneller lezen, dan kun je streven naar de 350 en 400 wpm, met een tekstbegrip van meer dan 80 procent. Dit zou een effectieve leessnelheid van ongeveer 300 wpm opleveren. Maar geloof ons: dit vraagt om de juiste technieken en oefening.  

Welke fouten maken beginners vaak bij snellezen?

Dat zijn er nogal wat. We praten je daarom eerst bij over hoe snellezen (niet) werkt. 

Snellees aanbieders zijn er nog altijd in groten getale. Waar Evelyn Wood ooit als eerste mee begon, in ‘59, zijn haar opvolgers nooit mee gestopt. En dat doen ze via verschillende methoden, die stuk voor stuk onder de loep zijn genomen door dezelfde groep psycholoog-onderzoekers; gebaseerd op alle mogelijk snellees-onderzoeken van 1987 tot nu.

Wat Evelyn Wood presidenten, White House personeel en buitenlui leerde, was bijvoorbeeld niet meer dan ‘skimming’: over een stuk tekst heen scheren waarbij grote delen worden overgeslagen. Kennedy mag dan 10 kranten per ochtend in een mum van tijd gelezen hebben met haar techniek om te leren snellezen, hij las niet meer dan koppen en quotes. Zijn grote achtergrondkennis maakte waarschijnlijk dat hij ook werkelijk kaas kon maken van wat zijn ogen voorbij zagen vliegen, vermoeden de onderzoekers.

Van de technieken voor het leren snellezen die daarna volgden, laat de studie ook maar weinig heel.

1. RSVP

RSVP (Rapid Serial Visual Presentation) bijvoorbeeld, best een grote die nog steeds breed verkondigd wordt, blijkt totaal niet te werken als je wil weten wat je leest. Bij deze methode krijg je geen complete zinnen en alinea’s te zien, maar telkens één woord tegelijk. Het verdwijnt en dan verschijnt het volgende woord. Dit zou snellezen tot ongekende hoogten moeten doen stijgen. En dat doet het misschien, maar je brein heeft geen idee wat het ervan moet denken.

‘Op verhoogde snelheid lezen’: check.
‘Zonder begripverlies’: nope.

2. Het perifere gebied

En dan is er nog een grote: het perifere gebied gebruiken om grote stukken tekst in één keer te lezen. Je oog ziet tenslotte ook een hoop letters links en rechts van het focus-woord. Als je die snel opslaat, dan lees je veel meer in één keer, is de gedachte.

Fout gedacht, zeggen de onderzoekers:

“Perifere visie gebruiken om grote delen van een pagina in één keer te lezen, soms zelfs een heel pagina, in plaats van woord voor woord, is biologisch en psychologisch onmogelijk.”

‘Op verhoogde snelheid lezen’: nee hoor.
‘Zonder begripverlies’: al helemaal niet.

3. Dóórlezen

Veel andere technieken gebieden snellezers om vooral dóór te lezen. Om langs de woorden heen te jagen en te voorkomen dat je ogen terugschieten naar vorige woorden (regressie). Met een vinger over het midden van de pagina gaan, waarmee je alle woorden gelezen zou hebben. Andere stellen zelfs zigzaggen over de pagina voor, omdat je via een diagonaal alle woorden in je brein op zou nemen die binnen deze perifere zone liggen. Allemaal nonsens, zegt het onderzoek.

Woody Allen is het eens, blijkt uit één van zijn klassieke quotes:

“Ik heb ooit een cursus snellezen gevolgd waar je je vinger over het midden van de pagina laat glijden en ik kon Oorlog en Vrede in 20 minuten uitlezen. Het gaat over Rusland.”

4. Kleuren lezen

En dan is er nog eentje die je wellicht wel plausibel zou achten. Het gebruik van kleurverschil in zinnen, om de kegels in je ogen (die voornamelijk werken met kleur, weet je nog?) te helpen de letters te onderscheiden en zo sneller over de pagina’s te glijden.

Ook die manier kun je vergeten. De tijdwinst die je maakt met oogbeweging is nihil, omdat het zo snel gaat, zeggen de onderzoekers. Te verwaarlozen zo snel. Je leest dus misschien sneller, maar niet eens merkbaar.

‘Op verhoogde snelheid lezen’: verwaarloosbaar.
‘Zonder begripverlies’: waarschijnlijk.

5. Subvocalisatie onderdrukken

Een laatste techniek om te leren snellezen die de psychologen behandelen is er eentje waarbij je je ‘innerlijke stem’ moet onderdrukken. Je weet wel: de klank die je hoort in je hoofd wanneer je leest. “Subvocalisatie”, noemen ze dat. Maar dat heb je juist nodig om snel en mét begrip te kunnen lezen, zeggen de onderzoekers. Daarbij komen ze weer terug op dat punt dat je van nature klanken en spraak aanleert, eerder dan dat je woorden lezen leert:

“Om complexe stukken te begrijpen, is je innerlijke stem geen hinderende activiteit die geëlimineerd moet worden, zoals veel snellees-voorstanders suggereren. Visuele informatie (letters, red.) vertalen in fonologische vorm (klank, red.), is een basisvorm van taal en helpt lezers juist begrijpend lezen.”

Al die technieken om te leren snellezen hebben het dus totaal bij het verkeerde eind, als je wil leren snellezen zónder begripverlies. Wat al deze onderzochte technieken (fout) doen is inzetten op tijdwinst door oogbeweging verminderen, of grofweg door stukken tekst over te slaan. Waar al deze technieken de plank bij misslaan is woordbegrip. Of “woord-identificatie” zoals de psychologen het ook wel noemen. Dáár kun je het verschil maken tussen een niet- en een wel-werkende techniek om te leren snellezen.

Samengevat: om te begrijpen hoe snellezen (wel en niet) werkt, moet je weten hoe lezen werkt. Je oogbol herkent letters via:

• kleur,
• detail,
• helderheid
• en beweging,
• 7 letters per keer.

Ze sturen deze door naar het brein via je netvlies, dat er iets begrijpelijks van maakt. Je ogen bewegen binnen milliseconden heen (en weer!) over een tekst om die informatie telkens door te sturen, en zo nodig te corrigeren.

Dat fysieke kenmerk is erg belangrijk bij het bepalen of snellezen technieken wel of niet werken. Wanneer ze deze natuurlijke aanleg tegenwerken, kan dat het snellezen beperken – en zelfs averechts werken.

Zo zijn de meest voorkomende snellezen technieken sinds het begin in de jaren ‘50 ongeldig verklaard door de groep psycholoog-onderzoekers die deze conclusies trokken, op basis van 30 jaar aan studies naar snellezen.

De technieken – RSVP, het devies om dóór te lezen, met gekleurde woorden te lezen of om subvocalisatie te onderdrukken – werken stuk voor stuk de natuurlijke aanleg van je brein tegen. Belangrijkste reden is dat ze geen mogelijkheid geven – of de mogelijkheid beperken – voor oogbeweging over de tekst; vooruit én achteruit (regressie). Teruglezen heb je namelijk nodig voor optimaal woordbegrip, wat een belangrijk onderdeel is van de definitie van snellezen:

“Op verhoogde snelheid lezen, zonder verlies van woordbegrip.”

De beloftes tot sneller leren lezen kunnen met deze technieken dus niet waargemaakt worden.

Duidelijk, maar wat zijn dé belangrijkste technieken om sneller te leren lezen?

We weten nu hoe het niet moet, maar Welke snelleestechnieken zijn er? En kan iedereen leren snellezen, of heb je daar een speciaal talent voor nodig?

Er zijn trucjes die je sneller laten lezen, deze noemen we snelleestechnieken. Deze snelleestechnieken zijn voor iedereen, dus ook voor beginners die zich überhaupt nog niet eerder in snellezen verdiept hebben. 

Met deze tips kun je snellezen – én dingen onthouden. 

Stap 1: Laat je niet afleiden

Concentratie is de sleutel tot succes. Afleidingen als een televisie, meldingen op een telefoonscherm, mailtjes die binnenstromen of achtergrondmuziek: ga ze allemaal uit de weg. Denk je: Hoe kan ik mijn concentratie verbeteren tijdens het snellezen? Dan is het antwoord heel simpel. Zonder jezelf af en zet desnoods een koptelefoon met muziek zonder zang op je hoofd, zoals klassieke muziek met 60 bpm of binaural beats. 

Stap 2: Focus op je houding

Een kromme rug, een schuin hoofd of opgetrokken schouders gaan je leessnelheid niet bevorderen. Sterker nog, voorovergebogen zitten of je hoofd schuin houden, vermindert de zuurstoftoevoer naar je brein en kan je aandacht verslappen. Wil je sneller lezen, dan moet je een actieve, rechte houding aannemen. 

Stap 3: Gebruik een bijwijzer 

Of je nu je vinger of een markeerstift gebruikt, een bijwijzer is essentieel voor snellezen. Het helpt je ogen gefocust te blijven en voorkomt dat je woord-voor-woord gaat lezen. Volg het tempo van de bijwijzer, zodat je subvocalisatie ook versnelt. 

Stap 4: Actief annoteren

Annoteren houdt in dat je actief aantekeningen maakt of markeringen toevoegt aan de tekst, zoals het onderstrepen of markeren van belangrijke stukken tekst. Dit is bedoeld om essentiële informatie te vinden én onthouden. Zo kun je later terugkomen op belangrijke delen. 

Stap 5: Scan en skim 

Scannen en skimmen is niet meer dan globaal over de tekst heen gaan met de snelleestechniek in een poging 20 tot 25 procent van de tekst proberen op te vangen. Je zoekt waar de belangrijke trefwoorden staan (het scannen) en gaat daarna vluchtig door de tekst heen (het skimmen). Je kunt dit toepassen als voorwerk om je begrip tijdens het snellezen te vergroten.

Stap 6: Stel een doel

Voordat je gaat snellezen, bepaal je leesdoel: wat wil je uit de tekst halen? Vraag jezelf af waarom je een stuk, artikel, boek of hoofdstuk wil lezen. Is het om een standpunt in te nemen, om je voor te bereiden op een vergadering of om je persoonlijk te ontwikkelen? Door je doel vast te stellen, bereid je je brein voor en focus je beter op de informatie die voor jou belangrijk is.

Dagelijks handige inzichten? Volg ons op Instagram of Pinterest. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van slimmer communiceren, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw productiviteit een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief.

Leer je liever lezend, (snel)lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar en Full Focus op wat écht belangrijk is. Maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen en leer slimmer werken in plaats van harder. En snellezen? Tekstbegrip? En leessnelheid? Zulke zaken komen ook aan bod.

Hoelang duurt het om snellezen onder de knie te krijgen?

Dat hangt af van hoe vaak je oefent. Denk je: welke oefeningen kan ik dagelijks doen om mijn leessnelheid te verbeteren? Dat vertellen we je zo. Allereerst is het verstandig om je huidige leessnelheid te meten, zodat je weet of je vooruitgang boekt. 

Bepaal je eigen leessnelheid volgens deze stappen:

1. Voorbereiding: print de ‘snel lezen test’ (zie onderstaande QR), zoek een rustige plek en houd een timer bij de hand.
   
2. Lezen: lees de tekst op je normale tempo en noteer je leestijd
3. Tekstbegrip: beantwoord de vragen zonder terug te kijken.
4. Berekenen: kijk in de wpm-tabel voor je leessnelheid en pas dit aan op basis van je tekstbegrip. [@inge: tabel invoegen wanneer live gaat]

Goed, je weet nu je huidige leessnelheid, tijd om alle technieken toe te passen en je snelheid te verbeteren. Oefen als volgt:

1. Lezen met een timer: begin met eenvoudige teksten en stel een timer in om te meten hoe snel je leest. Herhaal dit dagelijks om te zien hoe je vooruitgang boekt. Probeer elke keer een beetje sneller te lezen zonder tekstbegrip te verliezen.
2. Verhoog geleidelijk de moeilijkheidsgraad: ben je comfortabel met gemakkelijke teksten? Ga dan over op complexere teksten. Dit dwingt je brein harder te werken om de informatie sneller te verwerken en je leessnelheid te verbeteren. 
3. Herlees dezelfde tekst sneller: lees een tekst meerdere keren en probeer je leestempo te verhogen bij elke herlezing. Waarom? Dit helpt je om vertrouwd te raken met de structuur van de tekst en je snelheid op te voeren.

Denk je: hoeveel tijd moet ik dagelijks besteden aan snel lezen oefenen? We raden aan om zo’n 5 tot 10 minuten per dag te blijven oefenen. Dit gaat je helpen om sneller te lezen, zonder dat je gedachten afdwalen. 

Nog meer tips? Volg een cursus snellezen!

Met al deze technieken en tips op zak, lukt het je sowieso om je leessnelheid iets te verhogen, maar er is meer. Er zijn nóg meer manieren om je concentratie te verbeteren en je tekstbegrip omhoog laten gaan, waardoor je een pro wordt in snellezen. 

In onze 1-daagse cursus snellezen leren we je om sneller door die stapels papieren, rapporten en berichten heen te gaan, concentratieproblemen te laten verdwijnen, je productiviteit te verhogen en gefocust te werken en te lezen. De beste cursus snellezen, die volg je dus bij ons. Een beter aanbod dan een gratis online cursus snellezen – waar je technieken leert die dus niet werken. 

Conclusie

Na 30 jaar onderzoek is het duidelijk: snellezen is mogelijk, maar alleen als je het slim aanpakt. Veel populaire technieken – van RSVP tot zigzaggen en kleurlezen – zijn weinig meer dan loze beloftes. Ze ondermijnen het natuurlijke werkproces van je ogen en brein. Dat betekent: sneller lezen, maar zonder écht te begrijpen wat je leest. Wil je wél vooruitgang boeken, focus dan op wat werkt: een actieve leeshouding, gebruik van een bijwijzer, doelgericht lezen en technieken als scannen en annoteren. Daarmee kun je je leessnelheid verantwoord opvoeren – mét behoud van begrip. Iedereen kan het leren, met dagelijks een paar minuten oefening kom je al een heel eind. 

Veelgestelde vragen over snellezen: alles dat je wilt weten over sneller lezen

• Voor welke soorten teksten is snellezen wel of juist niet geschikt?

  Snellezen is ideaal voor verschillende teksten zoals nieuwsartikelen, rapporten, e-mails of handleidingen – alles waarbij je vooral hoofdlijnen of feiten zoekt. Minder geschikt is het voor diepgaande, complexe of emotioneel geladen teksten zoals romans, filosofische werken of juridische documenten. Daar komen emoties en gevoelens bij kijken – en dat red je niet met alleen snelheid. 

• Wat is snellezen precies?

  Snellezen is de vaardigheid om sneller dan gemiddeld een tekst te lezen, zonder verlies van begrip. Dat betekent niet zomaar door een tekst heen jagen, maar gericht lezen met technieken die woordbegrip behouden.

• Werkt snellezen echt?

  Ja, mits je de juiste technieken toepast. Veel technieken die al decennia worden aangeboden (zoals RSVP, kleurlezen, of het onderdrukken van subvocalisatie) blijken niet effectief. Alleen technieken die de natuurlijke werking van je ogen en brein respecteren, werken. Denk aan scannen, bijwijzergebruik en actief lezen.

• Wat is het verschil tussen snellezen en skimmen?

  Skimmen is vluchtig lezen, waarbij je bewust informatie overslaat om snel een globaal beeld te krijgen. Snellezen draait om een verhoogde leessnelheid mét behoud van begrip, wat veel intensiever en doelgerichter is.

• Wat zijn de voordelen van snellezen?

  • Tijdsbesparing
  • Beter overzicht over grote hoeveelheden informatie
  • Hogere productiviteit
  • Efficiënter studeren of werken

• Wat zijn de nadelen of risico's van snellezen?

  Bij verkeerde technieken: verlies van begrip, frustratie, verminderde concentratie. Daarom is goede training belangrijk.

• Voor wie is snellezen geschikt?

  Iedereen kan het leren. Je hebt geen speciaal talent nodig. Met een paar minuten oefening per dag kun je al snel progressie boeken.

• Hoe kan ik leren snellezen?

  De beste manier om snellezen te leren is door eerst inzicht te krijgen in hoe je ogen en brein teksten verwerken. Vervolgens leer je om dat natuurlijke proces te optimaliseren met bewezen technieken. De meest effectieve manier om dit te doen is via een praktische training zoals de 1-daagse cursus van Tijdwinst.com. Daarin leer je:

  • Hoe lezen biologisch en psychologisch werkt
  • Welke technieken echt werken (zoals het gebruik van een bijwijzer, scannen en actief annoteren)
  • Hoe je jouw concentratie verhoogt
  • Hoe je met behoud van begrip je leessnelheid verhoogt

  Aanvullend kun je thuis oefenen met korte dagelijkse sessies en toepassen wat je geleerd hebt in realistische leessituaties. Belangrijk is dat je kritisch blijft over welke technieken je gebruikt en niet vervalt in mythes of onwerkzame methodes.

• Hoelang duurt het om snellezen onder de knie te krijgen?

  Met 5 tot 10 minuten oefening per dag kun je binnen enkele weken al een merkbare verbetering in snelheid en begrip bereiken.

• Hoelang duurt het om snellezen onder de knie te krijgen?

  Met 5 tot 10 minuten oefening per dag kun je binnen enkele weken al een merkbare verbetering in snelheid en begrip bereiken.

• Wat zijn goede technieken om sneller te lezen?

  • Gebruik van een bijwijzer
  • Scannen en skimmen als voorbereiding
  • Doelgericht lezen
  • Actief annoteren
  • Rechtop en geconcentreerd lezen

• Wat zijn de beste boeken of cursussen over snellezen?

  Een aanrader is de 1-daagse cursus Snellezen van Tijdwinst.com waarin bewezen technieken worden aangeleerd, in tegenstelling tot gratis online cursussen die vaak op mythes gebaseerd zijn.

• Hoe oefen ik snellezen het beste?

  • Meet je leessnelheid
  • Gebruik een timer
  • Herlees dezelfde tekst sneller
  • Bouw de moeilijkheidsgraad op
  • Oefen dagelijks kort maar consequent

• Kun je snel lezen zonder begrip te verliezen?

  Ja, als je je techniek aanpast aan hoe je ogen en brein werken. Begrip behouden is essentieel volgens de definitie van snellezen.

• Hoe zorg ik dat ik onthoud wat ik snel gelezen heb?

  • Annoteren
  • Samenvatten
  • Actief nadenken over je leesdoel
  • Herhalen

• Wat gebeurt er met je concentratie bij snellezen?

  Als je het goed aanpakt, verbetert je concentratie zelfs. Je moet wel afleidingen elimineren en met focus lezen.

• Hoe beïnvloedt snellezen je kritisch denkvermogen?

  Bij correcte toepassing blijft kritisch denkvermogen behouden of zelfs versterkt, doordat je actiever met de tekst bezig bent.

• Wat is subvocalisatie en moet je het onderdrukken?

  Subvocalisatie is je innerlijke stem bij het lezen. Je hoeft dit niet te onderdrukken; het helpt juist bij tekstbegrip, aldus onderzoek.

• Wat is het regressieproces en hoe voorkom je dat?

  Regressie (teruglezen) helpt begrip. Je moet dit niet geforceerd afleren. Wel kun je het verminderen door doelgerichter te lezen.

• Helpt het gebruik van een bijwijzer?

  Ja, het voorkomt dat je ogen blijven hangen of springen en helpt je sneller te focussen op de juiste delen van de tekst.

• Wat zijn chunking en perifere waarneming?

  Chunking = woorden in groepjes lezen i.p.v. individueel. Perifere waarneming helpt je bij context, maar is biologisch beperkt. Geen wondertechniek dus, maar wel bruikbaar.

• Hoe pas ik snellezen toe op studieboeken of wetenschappelijke teksten?

  • Stel vooraf vragen aan jezelf
  • Zoek naar koppen en kernwoorden (scannen)
  • Maak aantekeningen
  • Lees doelgericht en herhaal belangrijke stukken

• Werkt snellezen ook bij digitale teksten zoals e-books of artikelen?

  Ja, zolang je ook daar gebruik maakt van bijwijzers (bv. muis of vinger) en je focus vasthoudt.

• Is snellezen handig bij het lezen van romans of literatuur?

  Minder geschikt. Daar draait het om beleving, sfeer en nuance – geen snelle informatieverwerking.

• Hoe meet ik mijn leessnelheid en -begrip?

  Om je leessnelheid en begrip nauwkeurig te meten, volg je deze stappen:

  1. Voorbereiding: Neem een tekst van ongeveer 500 woorden, liefst op papier, en zorg voor een stopwatch of timer. Kies een rustige plek zonder afleiding.
  2. Lezen: Lees de tekst op je normale tempo, alsof je hem goed wilt begrijpen. Start en stop de timer precies bij begin en eind.
  3. Tijd noteren: Noteer de tijd die je nodig had om de tekst te lezen. Deel het aantal woorden (bijv. 500) door de tijd in minuten. Dit geeft je woorden per minuut (wpm).
  4. Begrip testen: Beantwoord vervolgens 5-10 inhoudsvragen over de tekst, zonder terug te kijken. Tel hoeveel je er goed hebt.
  5. Effectieve snelheid berekenen: Vermenigvuldig je wpm met het percentage correcte antwoorden. Als je 80% goed had bij 300 wpm, is je effectieve snelheid 240 wpm.

  Zo weet je niet alleen hoe snel je leest, maar ook hoe goed je begrijpt wat je leest – en dát is waar snellezen echt om draait.

• Wat zijn goede apps of tools om snellezen te oefenen?

  Hoewel er veel apps zijn, is een live cursus zoals die van Tijdwinst effectiever. Voor oefenen: timer, markeerstift, en een rustige plek zijn je beste tools.

Wie zijn wij? | Tijdwinst.com

Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat gespecialiseerd is in slimmer (samen) werken. Daarvoor bieden we je diverse (online) trainingen aan. Van time management tot snellezen. Nieuwsgierig? Bezoek onze website of blogs en schrijf je snel in voor een van onze trainingen. 

Populaire trainingen: 

• 1-daagse training Time Management
• 1-daagse training Assertiviteit 
• 1-daagse training Gesprekstechnieken
• 1-daagse training Feedback geven
• 1-daagse training Effectief Thuiswerken
• 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken