Misschien heb je er van gehoord, misschien ook niet: binaural beats. Eigenlijk is het niets meer dan geluid waarbij ieder oor een andere frequentie hoort, vaak in de vorm van trillingen. Het doel? Jou en je brein in een andere staat brengen voor een betere concentratie of diepere nachtrust. Klinkt zweverig, blijkt pure wetenschap!
Wat komt aan bod?
- De invloed van hersengolven
- Dit is hoe binaural beats werken
- 4 manieren waarop jij binaural beats kunt gebruiken
- Luisteren naar binaural beats (in 3 stappen)
- En waar vind ik die binaural beats nou?
- Kortom
De invloed van hersengolven
Gedurende de dag produceert je brein ontelbaar veel elektrische ‘schokjes’. Deze worden gevormd door de neuronen in je brein en kunnen gemeten en vastgelegd worden. Het ritme dat we vervolgens zien noemen we ‘hersengolven.’
De frequentie van deze hersengolven is echter niet stabiel: gedurende de dag fluctueert het, afhankelijk van de activiteiten of werkzaamheden die je uitvoert. Zo maakt je brein andere trillingen aan als je slaapt dan wanneer je actief bent. Of denk aan momenten waarop je gestresst bent; je brein zendt dan een andere frequentie uit dan wanneer jij je concentreert.
Deze frequenties kunnen we grofweg onderscheiden in 4 verschillende mate van intensiteit:
Delta golven (0-4 Hz)
… zijn het sterkst aanwezig in een diepe slaap. Het niet kunnen bereiken van deze frequentie zorgt voor een slechte nachtrust en niet uitgerust wakker worden.
Theta golven (4-8 Hz)
… ervaar je vaak tijdens je REM-slaap (de fase waarin je vaak droomt), maar ook tijdens meditatie. De golven worden geassocieerd met het opslaan van herinneringen in het langetermijngeheugen en ze prikkelen het hersengebied dat verantwoordelijk is voor creativiteit, inspiratie en beeldend denken.
Alfa golven (8-14 Hz)
… helpen je sneller informatie opnemen en verwerken, en stimuleren daarnaast je concentratie. Je ervaart ze doorgaans wanneer jij je in een kalme toestand bevindt.
Bèta golven (14-38 Hz)
… ervaar je tijdens het uitvoeren van je normale bezigheden zoals autorijden of praten. Ze helpen je logisch en probleemoplossend denken.
Zoals je ziet komt de hoogte van de frequentie overeen met de mate van alertheid en opwinding. Hoe lager jouw breingolven, hoe relaxter je bent. Des te hoger, des te alerter — begeeft je brein zich echter te lang in een te hoge frequentie, dan kan dit leiden tot angst- en paniekklachten. Meer is dus niet altijd beter.
Wat heb je hieraan?
Nou, hersengolven hebben grote invloed op ons dagelijks functioneren. Zo kun je slapeloosheid ervaren wanneer je moeite hebt met het bereiken van deltagolven, en is het vaak moeilijk om je te concentreren wanneer je niet die ‘alfa-state’ bereikt. Tamelijk belangrijk dus, dat je brein de juiste golven ervaart — maar aangezien ons brein reageert op de frequentie van neuronen die we ontvangen, hebben we dit niet zelf in de hand, toch?
Jawel. Een briljante wetenschapper kwam erachter dat wij zelf invloed kunnen uitoefenen op onze hersengolven, en dus ons brein in een bepaalde staat kunnen brengen. Met binaural beats:
Dit is hoe binaural beats werken
Normaal gesproken neem je geluid met beide oren waar. En ook al zou je één oor bedekken, dan zou je het nog horen. Weliswaar minder luid, maar wel aanwezig. Je brein vindt dit geluidsverschil niet prettig, en zal daarom zijn best doen om het te compenseren: het maakt een eigen geluid aan; een derde trilling. Deze trilling noemde Gerald Oster, biofysicus, ‘binaural beat’.
Hierbij maakt het niet uit welke frequentie geluid je waarneemt. Zolang er een verschil bestaat, komt je brein tussenbeide en maakt het zelf de ontbrekende trilling aan.
Stel dus dat jouw linkeroor een trilling van 300 Hz waarneemt en je rechteroor een van 320 Hz, dan produceert je brein zelf een derde trilling met het resterende verschil; 20 Hz.
Omdat jouw brein reageert op audiovisuele stimulans reageert het vervolgens op deze “zelfbedachte” trilling, ook al “hoort” het in principe niets. Het vertoont een zogenaamde Frequency Following Respons (FFR): een neurologische reactie waarbij je brein zich aanpast aan wat het ziet of hoort. In het geval van binaural beats zullen bepaalde hersengebieden oplichten zodra ze een andere frequentie hersengolven oppikken.
Klinkt moeilijk, maar het komt om het volgende neer:
Luister jij naar muziek waarbij je trillingen hoort die niet overeenkomen met de trillingen in je brein, dan past het brein zich aan: het activeert hersengebieden die overeenkomen met het geluid dat het hoort. Zo kun je dus heel eenvoudig je brein in een bepaalde staat krijgen.
En daar kun jij slim gebruik van maken:
4 manieren waarop jij binaural beats kunt gebruiken
Je kunt verschillende situaties bedenken waarin jij je brein in een andere staat wil brengen; zodra je aan een concentratieklus werkt bijvoorbeeld, of om na een drukke werkdag te ontspannen. Een “greep uit de collectie” der mogelijkheden:
1. Dieper mediteren (met Theta-golven)
Het luisteren naar binaural beats kan je helpen in een diepe meditatieve staat te bereiken. De frequenties veranderen tijdelijk je neurologische netwerk waardoor stress- en angstgevoelens verdwijnen. Deze, haast hypnotische staat, helpt je vervolgens opkomende gedachten los te laten.
Wil je jouw meditatiesessie dus naar een hoger niveau tillen, luister dan naar binaural beats. Een frequentie tussen 4 en 8 Hz is hiervoor het meest geschikt (ook wel Theta-golven).
2. Depressie- en angstklachten verlichten (met Alpha-golven)
Een groot deel van onze negatieve gedachten en emotionele stoornissen, zoals depressies of angstklachten, wordt veroorzaakt door een verstoring van de chemische balans in ons brein.
Onderzoek van het Brain-Computer Interface Laboratory in Nakhon Pathom, Thailand, heeft aangetoond dat binaural beats bepaalde neurotransmitters kan triggeren waardoor deze disbalans tijdelijk kan worden aangevuld. Zo zou het brein endorfine en dopamine aanmaken — twee stofjes die verantwoordelijk zijn voor dat algehele geluksgevoel.
Zit je een dagje (of weekje) dus niet zo lekker in je vel, luister dan naar binaural beats met een frequentie van 8 tot 14 Hz (Alpha). Deze stimuleert een kalme, maar alerte en opbeurende toestand.
3. Beter leren en onthouden (met Alpha-golven)
Binaural beats stimuleren je geheugen, verbeteren je concentratie en leervermogen. Het zou je neurologische respons versnellen waardoor je brein beter en sneller nieuwe informatie kan verwerken en opslaan. Ideaal dus, wanneer je logische vraagstukken moet oplossen of nieuwe informatie bestudeert.
Ook hiervoor wil je die die Alpha staat bereiken; trillingen tussen 8 en 14 Hz. Probeer het eens, de volgende keer dat je verzonken bent in cognitief uitdagend lees- of leerwerk.
4. Een betere nachtrust of diepe ontspanning (met Delta-golven)
De lage frequentie helpt je brein zodanig te kalmeren dat het je sneller in slaap laat vallen. Daarnaast zal je nachtrust ook dieper zijn. Mocht je dus moeite moeite hebben met in slaap vallen en in slaap blijven, overweeg dan zeker om voor – en gedurende – je slaap naar Delta-golven te luisteren (0 tot 4 Hz).
En hoe dat beluisteren werkt? Simpel:
Luisteren naar binaural beats (in 3 stappen)
Het beluisteren van binaural beats is even simpel als het beluisteren van je favoriete muziek. Je zoekt simpelweg het juiste nummer op en speelt het af. Een belangrijke kanttekening: het werkt alleen wanneer je een koptelefoon gebruikt. Die heb je dus wel nodig. Volg daarbij onderstaande drie tips op en de beats komen volledig tot hun recht.
1. Creëer de juiste omstandigheden
Indien je binaural beats wilt gebruiken om je concentratie te verhogen, zul je 15 tot 20 minuten de tijd moeten hebben om naar de trillingen te luisteren. Het beste is nog om gedurende je werkzaamheden naar binaural beats te luisteren. Probeer hierbij afleiding en externe prikkels zoveel mogelijk te vermijden: je hebt immers niets aan concentratieverhogende muziek wanneer je telkens wordt gestoord. Ga daarom afgezonderd zitten en zet notificaties en dergelijke uit.
Gebruik je binaural beats om je meditatie naar een hoger niveau te tillen, zoek dan zeker een nummer of playlist waarbij ook begeleidende meditatie wordt geboden. Zo sla je twee vliegen in één klap: je hersenen komen in die gewilde theta-stand én de begeleiding voorkomt dat je gedachten afdwalen.
Staat een diepere en langere nachtrust op je wensenlijst, luister dan vlak vóór je naar bed gaat én terwijl je in bed ligt naar de trillingen. Sluit simpelweg je ogen, kies een nummer, en stel je device zo in dat na één uur het afspelen automatisch stopt.
2. Zorg dat het geluid tot zijn recht komt
Binaural beats werken alleen indien je een koptelefoon draagt. Er moet immers een frequentieverschil tussen je linker- en rechteroor ontstaan — binaural beats op een luidspreker spelen werkt dus niet. Kies daarom een koptelefoon of bluetooth oortjes, het liefst een met een noise canceling functie. Zo elimineer je afleidend achtergrondgeluid en komen de binaural beats nog beter tot hun recht.
Let daarbij gelijk op het volume: de trillingen werken niet beter zodra ze uit je koptelefoon blèren. Een aangenaam volume is voldoende.
3. Kies de juiste frequentie
De belangrijkste tip die we je kunnen geven: let altijd op de frequentie die je gebruikt. Het maakt namelijk het verschil tussen een geconcentreerde staat en een waarbij je lekker wegdut. Dat laatste kun je niet gebruiken zodra je aan een zware concentratieklus werkt of een auto bestuurt. Kijk daarom altijd kritisch naar je behoefte en kies op basis daarvan je binaural beats uit.
En waar vind ik die binaural beats nou?
Op Spotify en Youtube vind je binaural beats in alle soorten en maten. Meestal stuit je hier op nummers waar meditatieve muziek overheen is gezet, toch zijn er ook nummers te vinden waarin enkel het trillen en zoemen van de binaural beats te horen. Welke jij het prettigst vindt, is een kwestie van smaak. Probeer bij je zoekopdracht in ieder geval altijd het doel te benoemen (dus concentreren, slapen, mediteren enzovoort), zodat je de juiste frequentie vindt. Gebruik je liever een app, dan heb je ook daar keus. Apps als Meditation Moments, Brainwaves, Atmosphere of Binaural Beats helpen je op weg.
Kortom
Baadt het niet, dan schaadt het niet. Dat geldt zeker voor binaural beats. Het onderwerp klinkt misschien heel mysterieus, maar dat is het zeker niet. Het is simpelweg een neurologisch fenomeen waar jij handig gebruik van kunt maken, ongeacht of je nou je concentratie wil verbeteren of een diepere nachtrust tegemoet wil gaan. Wat houdt je tegen?
Geïnteresseerd in zulke brein-dingen?
Dan zul je ook vast onze 1-daagse training ‘Snellezen, Geheugentechnieken en Mindmapping’ kunnen waarderen:
Ben je geïnteresseerd in het ontdekken van de ware potentie van je brein en geheugen? Dan is onze 1-daagse training ‘Snellezen, Geheugentechnieken en mindmapping’ precies wat je zoekt!
- Stel je eens voor hoeveel tijd je kunt besparen door sneller te lezen zonder concessies te doen aan begrip en retentie. Met onze bewezen snelleestechnieken kun je grote hoeveelheden informatie in een fractie van de tijd verwerken. Je zult rapporten, artikelen en boeken moeiteloos kunnen doornemen, waardoor je kostbare tijd overhoudt voor andere belangrijke taken.
- En dat is nog maar het begin! Onze training zal je ook introduceren in de wereld van geheugentechnieken, waardoor je informatie veel langer en efficiënter kunt onthouden. Zeg vaarwel tegen vergeten en hallo tegen een scherpe en betrouwbare geest. Of het nu gaat om zakelijke gegevens, namen en gezichten, of zelfs die belangrijke data en verjaardagen, je zult je geheugen naar nieuwe hoogtes tillen.
- Maar het wordt nog beter! Met mindmapping, een krachtige visuele techniek, leer je informatie te structureren en te organiseren op een manier die perfect past bij de werking van je brein. Het zal je helpen om ideeën te genereren, projecten te plannen en complexe vraagstukken op te lossen op een manier die natuurlijk aanvoelt en intuïtief is.
Onze ervaren trainers zijn experts op het gebied van de menselijke geest en zullen je stap voor stap begeleiden in deze fascinerende wereld. De training is praktisch en interactief, zodat je de geleerde technieken meteen kunt toepassen en oefenen.
Wacht niet langer! Investeer in jezelf en je carrière door je aan te melden voor onze ‘Snellezen, Geheugentechnieken en mindmapping’-training. Na slechts één dag zul je versteld staan van de ongelooflijke mogelijkheden die je brein te bieden heeft.
Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media!
Volg ons onder andere op Instagram of Pinterest. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van slimmer communiceren, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw productiviteit een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief.
Leer je liever lezend, lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar. Maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen en leer slimmer werken in plaats van harder. En snellezen? Tekstbegrip? En leessnelheid? Zulke zaken komen ook aan bod.
Wie zijn wij? | Training Snellezen, Geheugentechnieken & Mindmapping
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van timemanagement, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog
