Noteren. Niet bepaald een onderwerp waar je warm voor loopt, maar toch iets dat je regelmatig doet. Tijdens een meeting bijvoorbeeld, of zodra je een interessant webinar bijwoont. Je vindt het dan handig om een paar dingen neer te pennen zodat je die punten niet vergeet of omdat je daar later nog iets mee wilt doen. Hoe je dat ‘t beste doet? Met de Cornell Methode, zegt de wetenschap. Stap voor stap uitgelegd.

Noteren mag dan geen ontzettend boeiend onderwerp zijn, het is wel iets waar jij vaak toevlucht tot neemt zodra je informatie wilt opslaan. Toch slim om er dan maar eens dieper op in te gaan. Want: waarom je noteer je, kun je überhaupt slechte notities maken en wat is dan wel de juiste manier? Die vragen beantwoord: ‘zodat je het beter onthoudt’, ‘ja!’ en ‘met de Cornell Methode’.

Aan de slag!

Waarom notities maken fijn is (voor je brein)

Notities maken is dé sleutel tot het onthouden en terughalen van informatie wanneer jij deze nodig hebt. Zo hoef je niet te vertrouwen op je geheugen (want laten we eerlijk zijn: dat werkt gewoon niet) en geef je jezelf de mogelijkheid informatie op een later moment te raadplegen.

En vooral dat laatste is belangrijk, zeker zodra je bepaalde informatie doorleest met de intentie om het te leren en op te slaan in je langetermijngeheugen. Dan heb je niet genoeg aan aandachtig luisteren of lezen. Dat is passief leren. Juist zodra je informatie wilt opslaan, zul je op een zo actief mogelijk wijze de stof tot je moeten nemen. En dat keer op keer herhalen. Zo blijft het “hangen”.

Nu is aantekeningen maken ook niet heul actief. Weten we. Toch doet het meer dan wanneer je het slechts aanhoort of leest. Belangrijker nog is dat het je in staat stelt de informatie te herhalen, zo vaak je wil.

Kijken we namelijk naar de Ebbinghaus Curve, dan zien we dat je informatie een aantal keer tot je moet nemen, anders vergeet je na één dag al minstens de helft. Zonde van die trainingsdag, lezing of seminar. Zou je de informatie daarentegen de dag erna herhalen, en de dag daarna én de dag daarna, dan blijft het stukje bij beetje achter in de geheugen. Je onthoudt en leert de informatie.

En dat herhalen kan natuurlijk alleen wanneer je de informatie hebt opgeschreven. Je volgt die seminar dan niet telkens opnieuw (stel je voor), maar pakt gewoonweg je aantekeningen erbij.

Hoe noteren dus niet werkt

Nu heb je natuurlijk aantekeningen en “aantekeningen”.  Aan de één heb je daadwerkelijk iets. De ander is voornamelijk een cluster van krabbels, kriebels en onleesbare woorden aan de kantlijn, misschien zelfs opgeleukt door de afdruk van je lekkende koffiemok. Ja, daar ga je weinig aan hebben.

Waarschijnlijk doe je met dat laatste dan ook niets meer. Je komt het vel papier aan het eind van de week op de bodem van je werktas tegen, probeert te ontcijferen wat er staat en gooit het weg. Opgefrommeld en wel.

Digitaal herken je het ook vast. Je komt in een aantekeningbestandje was losse kreten en halve zinnen tegen, uitroeptekens en misschien wat links. Toen je dat “noteerde” wist je precies wat je ermee bedoelde. Nu heeft jouw “tegenwoordige ik” daar geen flauw benul van. Je delete het.

Zoals je ziet bestaat er dus zeker een verkeerde manier om aantekeningen te maken (zie hierboven). Ontzettend jammer, want zo blijft er van je harde werk en de leerzame informatie niets over. Kun je eigenlijk net zo goed niets opschrijven…

Maar gelukkig: om de balans in het universum te bewaken moet er dan ook een juiste manier bestaan, toch? Die is er. En de wetenschap is er heel stellig in:

De beste notities maak je met pen en papier. En daarbij gebruik de Cornell Methode.

Eerst even over die pen en papier; waarom dat zo goed schijnt te werken

Keer op keer komen neurologen en brein-onderzoekers tot de conclusie dat pen en papier zo’n beetje de heilige graal is wanneer het op noteren aankomt. Zo zou je de informatie die je met de hand opschrijft beter onthouden en kun jij je ook beter concentreren.

Ga maar eens na: tijdens een meeting notities maken op je laptop is vragen om afleiding. Tal van programma’s die op de achtergrond draaien, notificaties die binnenstromen en de toegang tot het bezoeken van interessantere informatie dan de presentatie die Sanne nu houdt.

Met enkel papier en een pen heb je dat niet (of minder snel). Enige dat je dan kan doen is focussen op het verhaal, zaken opschrijven en doodlen aan de kantlijn (wat concentratieverhogend werkt, trouwens).

Daarnaast zijn er nog tal van andere redenen waarom onderzoekers razend enthousiast zijn over analoog noteren:

  • Je kunt werken met verschillende kleuren. ‘Vindt je brein ontzettend fijn, want zo kan het onderscheid maken tussen verschillende soorten informatie.
  • Fysiek schrijven dwingt je na te denken over de stof. Je bent hierdoor eerder geneigd eigen woorden te gebruiken, in plaats van informatie letterlijk over te nemen. Hierdoor begrijp je de informatie beter én sla je het sneller op in je geheugen.
  • Tekens en symbolen vindt je brein ook lekker. En die kun je toch net even makkelijker aan een kantlijn pennen, dan in een digitaal bestandje.
  • En omdat met de hand schrijven toch iets langzamer gaat dan razendsnel tikken, heb je minder tijd om alles op te schrijven. Dat is positief, hoor! Op die manier werk je met steekwoorden en afkortingen in plaats van met hele zinnen. Ook heel breinvriendelijk.

Bonus tip:

Gebruik in plaats van papier, de Rocketbook. Een ontzettend handige “kladblok” gemaakt van geplastificeerd papier. Lekker duurzaam, want aan het eind van de dag haal je er een nat doekje overheen en de hele zaak is schoon. Dat is niet zijn enige selling-point. Het feit dat je iets kunt opschrijven en het daarna met de bijbehorende app kan digitaliseren en doorzetten (naar je mail of Evernote) maakt het een fantastische tool. Zeker om in combinatie met de Cornell Methode te gebruiken.

En wat krijg je wanneer je al die zaken samenvoegt? Werken met pen en papier, verschillende kleurtjes, eigen woorden en steekwoorden, én tekens en symbolen? De Moeder der Noteer Systemen: de Cornell Methode.

De Cornell Methode stap voor stap uitgelegd

De Cornell Methode is een fantastische manier om op een overzichtelijke en gestructureerde manier aantekeningen te maken. In de jaren ‘50 van de vorige eeuw bedacht door Cornell University en daarna een ontzettend populair geworden onder studenten. Het mooie? Hij steekt ontzettend eenvoudig in elkaar:

Enige dat je dus nodig hebt is papier en een pen. Misschien wat kleurtjes om onderscheid aan te brengen als je dat fijn vindt, én een liniaal wanneer je geen vaste hand hebt. Vervolgens verdeel je het papier in een aantal vlakken:

De voorbereiding

1. Trek onderaan de pagina een horizontale lijn

Ongeveer op één vierde van het vel papier. Deze linker kolom gebruik je straks om je aantekeningen samen te vatten. In een paar regels, maximaal drie.

2. Teken een verticale lijn aan de linkerkant van de pagina

Zo’n zes centimeter van de rand af. Hiermee creëer je een vlak waar je later kernbegrippen of vragen kwijt kunt. Het vak dat nu overblijft is het gedeelte waar je het merendeel van je aantekeningen maakt. Deze rechter kolom moet groot genoeg zijn om de belangrijkste punten te noteren.

3. Doe dit met een aantal pagina’s

Afhankelijk van de hoeveelheid stof die je wil opschrijven, bereid je een aantal pagina’s in je kladblok of Rocketbook voor. Zo hoef je tijdens een meeting of seminar niet nog snel je liniaal tevoorschijn te toveren.

Het maken van de aantekeningen

1. Noteer de datum en het onderwerp aan de bovenzijde van het vel

Zo zijn je notities later makkelijker te indexeren en terug te vinden, en hoef je niet telkens te bladeren totdat je op de juiste aantekeningen stuit. Wees hierin consistent.

2. Maak je aantekeningen

Zodra het moment is aangebroken – je woont het seminar bij, bevind je in de vergadering of volgt de lezing – is het tijd om zaken die je interessant vindt te noteren. Dit doe je in de kolom rechts.

Nu is het dus belangrijk dat je werkt met eigen woorden, met die kleuren en symbolen. Probeer de tekst op zo’n manier op te schrijven dat het ook nog duidelijk is wanneer je het morgen of een week later leest. Vermijd daarom voorbeelden en noteer enkel algemene ideeën, begrippen of vragen die je wellicht hebt.

Zodra er een nieuw onderwerp aanbreekt, sla je een witregel over of begin je op een nieuwe pagina. Dat houdt het overzichtelijk.

Je aantekeningen verwerken

1. Noteer de belangrijkste kernwoorden en begrippen aan linkerkant

Na afloop is het belangrijk om zo snel mogelijk je aantekeningen te verwerken. Begin door de informatie aan de rechterkant door te lezen en eventueel de belangrijkste punten te markeren. Vervolgens schrijf je deze in uiterst korte steekwoorden in de linkerkolom. Informatie die bij nader inzien toch niet belangrijk blijkt, streep je door of wis je uit (indien je in een Rocketbook werkt).

2. Vat de belangrijkste ideeën samen aan de onderkant van het vel

Maak een uiterst korte samenvatting van je aantekeningen. Dit helpt je bij het beter begrijpen van de stof en vergemakkelijkt het teruglezen op een later moment. Het helpt om je hierbij af te vragen: ‘hoe zou ik de informatie wat hierboven staat uitleggen aan een ander?’. Dat schrijf je vervolgens op. Een uitstekende manier om de stof beter te begrijpen, zoals de leerpiramide van Bales leert.

Je hebt nu een mooi, overzichtelijk velletje barstensvol belangrijke informatie. Die kun je gebruiken wanneer je het handig vindt. Bijvoorbeeld om nog eens door de belangrijkste meeting van de meeting heen te gaan of om je geheugen op te frissen een week na dat seminar.

En in principe kun je het hierbij laten. Je slaat je kladblok dicht, maar je kunt ook nog een stapje verder gaan:

Je verwerkt de notities digitaal in een mindmap

Zo’n woordspin, ken je vast. Het is een belangrijk onderdeel uit onze training ‘Snellezen, Geheugentechnieken en Mindmapping’. De naam zegt het al. Het is een geweldig middel om de notities die je aan de hand van de Cornell Methode hebt gemaakt visueel vast te leggen.

Mindmapping helpt je namelijk de informatie overzichtelijk te weergeven. Niet lineair, maar aan de hand van associaties, onderliggende verbindingen en connecties. Met andere woorden: je verwerkt de informatie beeldend. 

Zeker wanneer je grote hoeveelheden informatie wil vastleggen, is dit een uitkomst. Dan wil je niet telkens door je Cornell-blaadjes heen lopen, maar wil je in één oogopslag zien hoe het geheel zich verhoudt.

Hoe je zo’n mindmap maakt, leggen we je graag uit in de eerder genoemde training ‘Snellezen, Geheugentechnieken en Mindmapping’. Daar leren we je in minder dan 1 dag dat mindmappen, maar ook hoe je als een speer door tekst heen gaat én wat de beste manier zijn om de informatie die je leest te onthouden. Volg ‘m zeker zodra je het onderste uit de kan wilt halen op noteer-gebied.

Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media!

Volg ons onder andere op Instagram of Pinterest. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van slimmer communiceren, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw productiviteit een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief.

Leer je liever lezend, lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar. Maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen en leer slimmer werken in plaats van harder. En snellezen? Tekstbegrip? En leessnelheid? Zulke zaken komen ook aan bod.

Wie zijn wij? | Training Snellezen, Geheugentechnieken & Mindmapping

Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van timemanagement, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.

  1. 1-daagse training Time Management | Blog
  2. 1-daagse training Assertiviteit | Blog
  3. 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
  4. 1-daagse training Feedback Geven | Blog
  5. 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
  6. 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog