Brainstormen werkt niet. Althans niet in zijn huidige vorm: met een boel collega’s in een ruimte zitten en dan ter plekke zoveel mogelijk “originele” ideeën bedenken… — veelal onmogelijk om van die chaos iets bruikbaars te maken. Totdat jullie zó brainstormen, aan de hand van de beste brainstorm technieken: ontdek de mindmap, de slechte-ideeën-strategie en de pre-brainstorm. Voor parels van ideeën!
Ouderwets brainstormen werkt niet — 3 keer waarom
Je merkt dat waarschijnlijk zelf ook, zodra je weer voor de zoveelste keer bij elkaar wordt geroepen om ‘… even wat goede ideeën te bedenken.’
1. Je drukt je eigen, originele ideeën weg
Hoewel je een goed idee hebt, houd je het toch liever voor jezelf. Je hebt namelijk al zulke verschillende voorstellen gehoord dat die van jou waarschijnlijk uit de toon zal vallen — ‘Hm, laat maar. Misschien was het toch niet zo goed als ik dacht.’
Volgens neuro-wetenschapper Professor Gregory Berns is het niet vreemd dat niet gebeurt. Wanneer we ons in een groep bevinden en “afwijkende” ideeën hebben, drukken we die liever weg dan dat we ze uiten — ‘de pijn van onafhankelijkheid’, noemt hij dit.
Het gevolg is dat jullie gezamenlijk één richting opdenken. Jammer, want je wil tijdens een brainstormsessie juist originele en creatieve ideeën uiten, ook al gaan ze in tegen de groepsnorm.
2. Het levert weinig én slechte ideeën op
De ideeën die daarentegen wél worden aangeleverd zijn vaak ronduit slecht, zowel in kwantiteit als in kwaliteit, zegt onderzoek. Het is gewoon lastig om onder toeziend oog van collega’s een creatief idee eruit te persen.
Daarbij geldt ook nog een dat hoe groter een brainstormgroep is, des te slechter de (gekozen) ideeën zijn. Zeker in tegenstelling tot alleen werken:
Onderzoek laat heel expliciet zien dat brainstorm groepen minder en slechtere kwaliteit ideeën voortbrengen dan hetzelfde aantal individuen die ieder voor zich werken.
Raar dan, eigenlijk, dat brainstormsessies nog steeds een veelgebruikt middel zijn op de werkvloer.
3. Het stimuleert passiviteit
Waarom moeite doen als je toch omringt wordt door collega’s? Dat is hoe veel van jouw teamleden een brainstormsessie bijwonen; met de gedachte om achterover te leunen en verder niets te doen. Ook dat is niet heel vreemd:
Overleggen in groepsverband stimuleert namelijk iets dat de wetenschap ‘social loafing’ noemt. Het is het achterover leunen zodra een sociale meerderheid iets van je over kan nemen.
Je laat een paar knappe koppen dan al snel het werk doen, in plaats van zelf actief ideeën aan te dragen. Jammer, want niet alleen gaat dat ten koste van je eigen inzet en succes, het verlaagt ook onbewust het niveau van de gehele groep:
Jullie (ideeën) komen namelijk in een neerwaartse spiraal terecht. Voor je het weet heeft niemand meer “zin” of “inspiratie” en eindigen jullie slechts met een paar ‘meh’-ideeën.
We hoeven je er nu hopelijk niet meer van te overtuigen: brainstormen werkt niet. In ieder geval niet wanneer je op bovenstaande wijze werkt; een groep allerlei ideeën op tafel laten gooien in de hoop dat er iets waardevols uitkomt.
Maar wat werkt dan wel? Hoe kom je dan wél aan nieuwe ideeën? Nou, van alle brainstorm technieken is er één die creativiteit en briljante ingevingen stimuleert: brainstorm in je eentje.
De beste brainstormsessie? In je uppie
Al die wetenschappelijke onderzoeken tonen het dus aan: zoveel mogelijk ideeën verzamelen, en dan het liefst goede, lukt niet in teamverband. In ieder geval niet gedurende het eerste stadium.
Zeker in het begin wil je even alleen die hersenen van je kraken; kijken welke parels zich verborgen houden, zonder inmenging van anderen. Zo kun je rustig en op eigen tempo met ideeën komen.
En dat werkt vooral goed voor de introverten onder ons. Vaak zijn dat namelijk de eersten die hun mond houden tijdens een gezamenlijke brainstormsessie.
Daarnaast geeft het je de ruimte en de mogelijkheid om op voorhand al zoveel mogelijk ideeën te bedenken. Op je gemak. Zonder tijds– en groepsdruk. De kans dat je dan met méér ideeën komt én dat daar ook nog eens iets waardevols tussen zit is groter.
En als jullie dat hebben gedaan – ieder voor zich – dan mogen jullie gerust samenzitten als team. Kijkend naar welke slechte en goede ideeën iedereen bedacht heeft. Daarmee heb je de remmende werking van een team-brainstormsessie kunnen voorkomen en ligt er hopelijk een vruchtbare stapel aan unieke ideeën.
In 5 stappen de ultieme brainstorm sessie (voor parels van ideeën)
Met bovenstaande informatie in je achterhoofd (‘in teams brainstormen is slecht, alleen brainstormen is goed’), hoe begin je? Welke brainstorm technieken gebruik je, de volgende keer dat er briljante ideeën op tafel moeten komen?
1. Zorg voor de juiste tools: gebruik een mindmap
Alleen of in teams: je zal ergens die slechte en goede ideeën kwijt moeten. Niet alleen zodat je ze later aan je teamleden kunt tonen, maar ook zodat jij zelf een goede ideeënstroom op gang kunt brengen. Doe dat met een mindmap.
Een mindmap stelt je namelijk in staat complexe en abstracte ideeën overzichtelijk te weergeven. In een paar klikken maak je je ideeën visueel en zie je ook in één oogopslag wat belangrijk is.
En het grootste voordeel van zo’n mindmap? Het stimuleert nieuwe, zeer verrassende, ideeën waar je anders niet was opgekomen. Ingevingen die je anders niet zo snel aan elkaar had gekoppeld. Maakt extra creatief, dus.
Hoe je zo’n mindmap maakt leggen we je graag uit:
- Lees dit artikel. Daarin vertellen we je stap voor stap hoe je een mindmap, één van de beste brainstorm technieken, maakt.
- Ben je een visuele leerling, bekijk dan eens deze video. Daarin doen we het je voor.
- Ga je er liever eens écht goed voor zitten, lees dan ons boek ‘Elke Dag om 15.00 Uur Klaar’. Daar leer je mindmappen, maar ook nog tig andere manieren om slimmer samen te werken.
- Leer je liever in de praktijk, volg dan onze training. Daar leert één van onze experts je alles over mindmapping en leer je tal van handige geheugentechnieken.
Keuze zat!
2. Zorg voor de juiste randvoorwaarden
Goed, je beschikt over de juiste mindmap-tool. Zoek nu een geschikte plek uit en zorg dat je ongestoord je gedachten kun dumpen. Waar je dat doet is aan jou, zolang je jezelf maar even afzondert van je team, collega’s of – indien je thuiswerkt – van je gezin.
Hierbij is het handig om een noise-cancelling headset te dragen. Daarmee voorkom je omgevingsruis en geef je tegelijkertijd een visueel signaal af dat je druk bezig bent.
Mocht je het fijn vinden, dan kun je jouw concentratie én creativiteit nog extra boosten door tijdens het solo-brainstormen naar concentratieverhogende muziek of binaural beats te luisteren.
Dan begin je:
3. Begin met ideeën spuwen (ook slechte!)
Om te voorkomen dat jouw kritische brein direct een blokkade opwerpt (‘nee, stom idee’ of ‘laat maar, dat zal Frederick vast niets vinden’), maak je tijdens het solo brainstormen gebruik van brainstorm methode: de-slechte-ideeën-strategie. Heel simpel:
Noem de aller slechtste ideeën die in je opkomen. Hiermee ontmantel je jouw kritisch oerbrein en de gedachten dat alles goed moet zijn voordat het later gedeeld wordt met de groep.
Jouw ideeën mogen door en door slecht en zelfs absurd zijn. Die van je collega’s ook. Daarmee krijgen jullie juist een vrijbrief om grenzeloos te denken en te spreken. Gevolg? Een hele berg aan ideeën waaruit zéker een oplossing voortkomt.
Leg ze dus zeker vast, in je mindmap. Alles dat bij je opkomt, hoe nutteloos het op het eerste oog ook lijkt. Zodra je ze vastlegt unlock je misschien enkele creatieve inzichten en koppel je de meest verrassende combinaties.
Wil je meer weten over de-slechte-ideeën-strategie, één van de beste brainstorm technieken? Lees dan eens dit artikel.
4. Houd een pre-brainstorm
En dan: je hebt een mindmap vol ideeën (sommige slecht, sommige briljant). Je komt pas achter wat werkt wanneer je het met de groep deelt. En dat mag nu! Je hebt per slot van rekening de hakken-in-het-zand fase overgeslagen door in je uppie te brainstormen.
Bespreek nu wat jullie in jullie solo-sessie hebben gevonden. Zie het als een voorronde van goede ideeën. Vergeet hierbij niet: alles mocht, niets was fout.
Iedereen gooit al z’n ideeën in de groep (ja, ook die slechte) en vervolgens keuren jullie op hoog tempo alles dat voorbij komt. Gebruik hierbij een 70%-30% balans: 70 procent van alle ideeën keuren jullie af, 30 procent gaat door naar de “volgende ronde”.
Hierdoor scheiden jullie het kaf van het koren en komen jullie uiteindelijk tot een veel beter resultaat dan wanneer jullie op elk idee zouden voortborduren. En ja: het kan vrij meedogenloos zijn om een goed idee (althans, volgens jou) afgekeurd te krijgen, maar uiteindelijk staat het in dienst van het creatieve proces.
5. Beschouw de 30% als reële opties en werk ze samen uit
De ideeën die de voorronde hebben overleefd zijn potentiële parels die het de moeite waard zijn om verder uitgedacht te worden. En ja: dat mag op de ouderwetse manier; met een groep mensen in een afgesloten ruimte.
Het enige verschil:
In plaats van ideeën bedenken (wat niet werk) gaan jullie de best bedachte ideeën opbouwen tot concrete concepten.
Hoe?
- Elk idee wordt gepitcht. Maar niet door de bedenker, maar door een ander teamlid. Zo koppel je het idee los van de persoon (en zijn of haar ego).
- De rest van het team reageert vervolgens afwijzend (‘nee, toch geen goed idee.’ In dat geval weg ermee) of…
- … opbouwend — ‘Ja, en als we dan eens…’
Blijf ook in deze fase van het brainstormen even rigoureus als tijdens de pre-brainstorm: indien een idee niet meteen aanspreekt schrijf je het af. Gaat het verder uitdenken van een idee jullie makkelijk af, dan hebben jullie iets moois in handen!
Kortom: brainstorm technieken die wel werken
Vergeet de oude manier van brainstormen. Daarmee verlammen jullie enkel jullie creatieve proces en blijven jullie achter met weinig én slechte ideeën.
In plaats daarvan focussen jullie op de voorbereiding: in je uppie spuw je alles dat bij je opkomt uit in een mindmap. Alle ideeën zijn hierbij welkom. Vervolgens onderwerpen jullie gezamenlijk deze ideeën aan een snelle keuring. Het restant (zo’n 30 procent) wordt gepitched en ook razendsnel beoordeeld — is het geen ‘hell yes’ dan is het een ‘dikke nee’.
Een idee dat dát proces overleefd, daarvan weet je dat het met zorg is gevormd. Het is getest door de groep en opgebouwd. Tegen de tijd dat jullie het gaan uitwerken wordt het groter en beter dan het was. Een parel van een idee!
Meer brainstorm technieken leren?
Wil je meer leren over brainstormen en slimmer samenwerken? Lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar en maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen. Dan leer je niet alleen mindmappen en slimmer informatie vastleggen, maar krijg je ook nog eens timemanagement en assertiviteits tips op de koop toe.
Check ook eens deze artikelen:
- Brainstormsessie, pure tijdverspilling — 3x waarom en hoe dan wél.
- Creatief denken doe je met (te activeren!) breingolf, ontdekten onderzoekers
- Creatieve technieken – in 3 stappen outside the box
- Wat niemand weet over brainstormen: “Het werkt ab-so-luut niet”
Wie zijn wij? | Cursus Snellezen
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van time management, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog
