Er bestaan tal manieren van lezen. Helaas werken ze niet allemaal even goed, ondanks dat snellees experts dat wel claimen. Daarom nu, voor eens en altijd, hoe het wél moet. Dit is snellezen, volgens de wetenschap en 30 jaar aan onderzoek. Hoe vlug lees jij?
Wat komt aan bod?
- Hoe sneller lezen wél werkt
- Op zoek naar een boek om je snel lees skills op uit te proberen?
- Hoe kan je snel lezen?
Rapid Serial Visual Presentation (RSVP), waarbij woorden één voor één op je scherm tevoorschijn komen werkt niet. Het devies om vooral dóór te lezen, zonder terugspringen met je oog, werkt averechts. Een iets minder bekende techniek om met woorden in verschillende kleuren te lezen, werkt niet. En een ontzettend bekende techniek om subvocalisatie, het stemmetje dat de woorden in je hoofd doet weerklinken, te onderdrukken werkt het snel lezen juist tegen.
Je brein is vrij kieskeurig als het op snel lezen technieken aankomt, dat mag je wel zeggen. Aan een hoop dingen werkt-ie niet mee, of zelfs tegen. Maar er bestaan ook technieken die je brein wél helpen bij het snel leren lezen – met optimaal leesbegrip. Gebaseerd op de definitie van snel lezen die we hanteren:
“Op verhoogde snelheid lezen, zónder verlies van woordbegrip.”
Wat wél werkt bij het snel lezen, zijn de technieken die met je brein werken, omdat ze fysiek en psychologisch verklaarbaar zijn. Door een groep van 5 gerenommeerde psychologen die het fenomeen onderzochten nog wel. Hun conclusie.
Hoe sneller lezen wél werkt | 5 snellezen tips
Als je wél wil leren snel lezen, dan kun je het best werken met een paar factoren die de leessnelheid bepalen – volgens je natuur.
Uit het onderzoek:
“De factor die leessnelheid het sterkst bepaalt, is woord-identificatie. Dat toont dat snel lezen nauw verbonden is met taal-verwerkingsvaardigheden, eerder dan oogbeweging controle.”
Inzetten op oogbeweging verminderen, dat ten koste gaat van het woordbegrip, is dus een cruciale fout bij het snel lezen. Inzetten op verhoogd woordbegrip levert dus wél tijdwinst op bij het snel lezen. Of, zoals de psychologen het nog iets letterlijker zeggen:
“Oefeningen die mensen helpen om woorden te identificeren en beter te begrijpen helpt snel lezen; gewoon visuele informatie sneller opnemen doet dat niet. Als visuele informatie sneller binnenkomt dan het begrip-systeem kan verwerken, gaat de verhoogde snelheid alleen maar ten koste van het begrip.”
Maar dat woordbegrip, dat zo cruciaal is en wél het verschil kan maken in snel lezen, hoe vergroot je dat dan – om sneller lezen te leren? En wat kan er misschien nog meer helpen?
Daar hebben de onderzoekers ook een antwoord op gevonden, in de decennia aan onderzoek. De 5 belangrijkste conclusies uit het onderzoek, die wél zorgen voor snel lezen volgens de definitie: ‘verhoogde leessnelheid’ (check!) ‘zónder begripverlies’ (check!).
Dit zijn ze, de beste tips om sneller te lezen:
1. Train je oogbewegingen
Vooral regressie is cruciaal om een tekst snel te begrijpen; het terugkijken om een verkeerde interpretatie van een woord te herstellen. Daar zit namelijk de grootste risicozone voor het woordbegrip, tussen wat de kegels en staafjes in je ogen waarnemen en het brein dat er een conclusie uit trekt:
- Een weinig voorkomend woord moet wat vaker herzien worden dan een veelvoorkomend woord, dat het brein meteen herkent (‘vervelende’ / ‘vermaledijde’ bijvoorbeeld).
- Een dubbele betekenis kan het brein verwarren en maakt het nodig om terug te kijken (‘bank’ bijvoorbeeld).
- Letters die op elkaar lijken en door elkaar gehaald kunnen worden, kunnen regressie nodig maken voor optimaal woordbegrip (‘krap’ / ‘krab’ en ‘klam’ / ‘kalm’ bijvoorbeeld).
- Een misplaatste of ontbrekende komma kan een zin onlogisch of verkeerd geïnterpreteerd maken, waarbij je beter een paar milliseconden terugkijkt.
- Een kleur kan een woordbetekenis verwarren. Je kent ‘m vast wel, het ‘Stroop-effect’ genaamd:
Om dit soort interpretatie-missers te voorkomen of corrigeren, is het dus cruciaal dat je ogen door de tekst heen kunnen bewegen als het nodig is. Vooruit kijken, maar vooral ook terugkijken heb je nodig om met optimaal begrip te lezen. Snelheid verlies je er amper door, want het gaat nog steeds over milliseconden die je ogen hier voor gebruiken.
Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media!
Volg ons onder andere op Instagram of Pinterest. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van slimmer communiceren, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw productiviteit een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief.
Leer je liever lezend, lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar. Maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen en leer slimmer werken in plaats van harder. En snellezen? Tekstbegrip? En leessnelheid? Zulke zaken komen ook aan bod.
2. Maak slim gebruik van je subvocalisatie
Zet je sterkste kant aan het werk: die natuurlijke aanleg voor spraak en klank. Subvocalisatie, de klanken van wat je leest laten weerklinken in je hoofd, helpt om het woordbegrip te vergroten en daarmee je snelheid te verhogen.
3. Skim en scan
Het klinkt misschien té logisch, maar dat maakt het niet minder waar. Lees je stof die compleet nieuw voor je is, dan doe je er langer over. Ben je al redelijk op de hoogte van de context, dan gaat het sneller.
Dat is waarschijnlijk hoe de Wereldkampioen Snel lezen Anne Jones het laatste boek van Harry Potter in 47 minuten uit las, vermoeden de onderzoekers. En hoe Kennedy dus z’n kranten snelleest.
Wat Kennedy doet om daar zo snel doorheen te komen, is niet verkeerd. Het mag geen techniek op zich genoemd worden, maar wel een hulpmiddel. Als je je tekst eerst ‘skimt’ (vluchtig door een tekst heen gaan om te zien waar belangrijke en minder belangrijke delen zitten), ga je er daarna sneller doorheen omdat je brein werkt met voorkennis:
“Effectief skimmen betekent slimme beslissingen maken over welke delen van de tekst zorgvuldiger gelezen moeten worden”, concluderen de onderzoekers.
4. Maak gebruik van je fovea
Die kijkhoek van je oog waarin het woordbegrip het grootst is, daar moet je gebruik van maken. Niet bewust naar de perifere zone er omheen kijken, maar de focus leggen op die 7 letters waar je oog het best mee kan werken.
Dat doe je met een heel simpele techniek, die je vast als kind al hebt geleerd: gebruik je vinger. Of iets anders. Volg in elk geval dat foveale kijkgebied, dat duimbrede stukje letters waar je oog het meest bewust naar kijkt. Beweeg met je vinger of het voorwerp mee, terwijl je leest. Wedden dat je sneller gaat? Je helpt je oog namelijk om de focus bij die foveale zone te houden. Optimale snelheid, mét optimaal begrip.
Interne en externe afleidingen beperken helpt natuurlijk ook minstens zo goed om je focus bij de juiste woorden te houden.
5. Ga voor verdubbeling (maar blijf realistisch)
Tot wel een vertiendubbeling van de leessnelheid wordt beloofd in veel cursussen snel lezen. Onmogelijk, toonden verschillende studies (Carrol, Carver) uit het meta-onderzoek aan.
Uit Wikipedia:
“Vele cursussen beloven om uw leessnelheid te verhogen van een loutere 100 tot 200 woorden per minuut tot 10.000 en zelfs 25.000 woorden per minuut (Carroll, 2003). Onderzoekers hebben echter vastgesteld dat geen enkele van de onderzochte cursussen de leessnelheid verhoogde zonder dat het begrip verminderde (Carver, 1987). Het belangrijkste is echter dat deze leessnelheden biologisch niet mogelijk zijn: ze overschrijden enorm de maximale leessnelheid van de menselijke oogbol, met name 300 woorden per minuut (Carroll, 2003).”
Je maximale leessnelheid is hoogstens een verdubbeling van je absolute leessnelheid: het snelst mogelijk lezen zónder begripverlies. Je absolute leessnelheid zit, als gemiddelde hoger opgeleide kantoorwerker, waarschijnlijk rond de 150-200 woorden per minuut (wpm), als je heel eerlijk en realistisch bent en van 100% tekstbegrip uit gaat. Verdubbeling is dus het maximaal haalbare, omdat je oogbol fysiek gezien simpelweg niet meer dan 300 wpm aankan met volledig woordbegrip.
Op zoek naar een boek om je snel lees skills op uit te proberen?
Bovenstaande tips uitproberen op een boek dat jou niet alleen slimmer leert werken, maar ook nog eens een grijns op je gezicht tovert? Koop ons boek ‘Elke Dag om 15.00 Uur Klaar’ en maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen; van time management tips tot aan snelleestips. Word je stukken efficiënter van!
Samengevat: hoe kan je snel lezen? Je leessnelheid verhogen op 5 manieren
De technieken – RSVP, het devies om dóór te lezen, met gekleurde woorden te lezen of om subvocalisatie te onderdrukken – werken stuk voor stuk de natuurlijke aanleg van je brein tegen. (Meer daarover lees je hier.) Belangrijkste reden is dat ze geen mogelijkheid geven – of de mogelijkheid beperken – voor oogbeweging over de tekst; vooruit én achteruit (regressie). Teruglezen heb je namelijk nodig voor optimaal woordbegrip, wat een belangrijk onderdeel is van de definitie van snellezen:
“Op verhoogde snelheid lezen, zonder verlies van woordbegrip.”
De populaire (!) technieken leiden in sommige gevallen wel tot sneller lezen, maar ze verminderen stuk voor stuk het woordbegrip. Terwijl een woordbegrip juist de sleutel is tot je leessnelheid te verhogen, aan de hand van een paar natuurlijke hulpmiddelen. Dat zeggen de 5 gerenommeerde psycholoog-onderzoekers, die ongeveer alle snellees-onderzoeken van de afgelopen 30 jaar analyseerden, tenminste:
“De factor die leessnelheid het sterkst bepaalt, is woord-identificatie. Dat toont dat snel lezen nauw verbonden is met taal-verwerkingsvaardigheden, eerder dan oogbeweging controle.”
De belangrijkste dingen die wél helpen snel lezen, volgens hen:
- Oogbeweging is cruciaal, omdat het misinterpretaties kan corrigeren met regressies (terugkijken naar verkeerd geïnterpreteerd woord) en moet niet beperkt worden.
- Subvocalisatie (de woorden die je leest weerklinken in je hoofd) helpt, omdat het aanspraak maakt op de meest natuurlijke basisvorm van taal: spreken en klanken.
- Voorkennis helpt. Bijvoorbeeld doordat je al veel van een onderwerp weet, of doordat je tekst van tevoren ‘geskimt’ hebt – waarbij je brein al besloten heeft wat de belangrijkste delen van de tekst zijn.
- Focus op je fovea; het gebied van 7 letters waar het oog bewust op rust en het tekstbegrip het grootst is. Dit doe je door je vinger of een voorwerp te volgen bij het lezen.
- Blijf realistisch. 300 wpm is het maximale waar een gemiddelde oogbol fysiek tot in staat is – met 100% tekstbegrip. Niet onaardig, want dit is waarschijnlijk een verdubbeling van je huidige absolute leessnelheid, aangezien die bij hoger opgeleide kantoorwerkers rond de 150-200 ligt.
Het antwoord op “Snel lezen, werkt dat wel?” is dus: “Ja, mits je het goed doet.”
Verder lezen? Nog meer artikelen over sneller leren lezen
- Een boek per week lezen? Kwestie van prioriteiten stellen (4 tips)
- Tijdbesparende tip: leer snel lezen (maar wel zó:)
- 3 tips om sneller te lezen (zonder begripverlies)
- “Snellezen, werkt dat wel?” Het antwoord na 30 jaar onderzoek.
- Snellezen app werkt niet, concludeert onderzoek (dit wel)
Nog beter leren snellezen? Volg de training en ontvang nog meer tips om sneller te lezen
Wil je jouw kennis en productiviteit naar ongekende hoogten tillen? Dan hebben we iets speciaals voor jou! Onze 1-daagse trainingen over ‘Snellezen, Geheugentechnieken en Mindmapping‘ zijn de ultieme sleutel tot het ontsluiten van je volledige potentieel als kenniswerker.
- Stel je eens voor hoeveel tijd je zou kunnen besparen als je in staat was om teksten en documenten in een oogwenk te lezen, zonder de essentie te missen. Snellezen is de kunst van het efficiënt verwerken van informatie, en we leren je de technieken die je nodig hebt om je leessnelheid te verhogen! Geen gedoe meer met langdurig lezen, je krijgt de informatie die je nodig hebt in een fractie van de tijd.
- Maar dat is nog niet alles! Onze trainingen omvatten ook geheugentechnieken waarmee je belangrijke informatie moeiteloos kunt onthouden. Geen vergeten namen, datums of belangrijke feiten meer! Leer hoe je jouw geheugen op natuurlijke wijze kunt versterken, zodat je altijd een schat aan kennis paraat hebt.
- En dan hebben we nog mindmapping – een geweldige manier om je gedachten te structureren en creativiteit te stimuleren. Het is een krachtige techniek om complexe ideeën te organiseren en te begrijpen. Zeg vaarwel tegen rommelige notities en verwarrende gedachten, en verwelkom een georganiseerde geest die briljante ideeën genereert.
Maar het wordt nog beter! Onze trainingen zijn praktijkgericht en boeiend. Geen saaie lezingen, maar interactieve sessies die je geest actief uitdagen en betrekken. Onze ervaren trainers zorgen ervoor dat je de technieken echt onder de knie krijgt en dat je ze meteen kunt toepassen in je dagelijkse werk en studie.
Dus waar wacht je nog op? Grijp deze kans om jezelf te transformeren in een superefficiënte kenniswerker. Verhoog je leessnelheid en boost je geheugen en creativiteit met onze ‘Snellezen, Geheugentechnieken en mindmapping’-training. Schrijf je vandaag nog!
Wie zijn wij? | Training Snellezen, Geheugentechnieken en Mindmapping
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van time management, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog
