‘Lees een boek binnen één uur’, ‘verviervoudig je leessnelheid met diagonaal lezen!’ Veel snelleescurssussen beloven je gouden bergen. De technieken blijken uiteindelijk lariekoek. Wat wél werkt? Wetenschappelijk bewezen en al? Enkele leesfactoren die berusten op common sense en die jij kunt toepassen, wil je jouw leessnelheid verhogen. Niet verviervoudigd, maar wel keurig verdubbeld. 5 suggesties.
Waarom zou jij je leessnelheid willen verhogen?
Zodat je in minder tijd meer leest natuurlijk! Dit is zeker een grote factor. Toch bereik je met het verhogen van je leessnelheid meer dan dat. Want hoewel je zeker vlugger door een boek of tekst heen gaat zodra je sneller leest, blijkt ook dat jouw tekstbegrip er behoorlijk op vooruit gaat.
Wat bedoelen we daar nou mee?
Jouw tekstbegrip is, zoals de naam verklapt, wat je van een tekst begrijpt. De “snapfactor”. Niet geheel onbelangrijk, want dit bepaalt hoe effectief het lezen van een tekst of boek daadwerkelijk was.
En dat klinkt misschien tegenstrijdig – sneller lezen en dan een tekst beter begrijpen – toch is dat wat er gebeurt wanneer je jouw leessnelheid iets verhoogt.
Sneller lezen = minder snel afdwalen = beter begrijpen
Jouw denksnelheid ligt hoger dan jouw leessnelheid. Je vormt dus sneller gedachten en inzichten dan dat je woorden tot je neemt. Je brein krijgt daardoor te maken met een bepaalde overcapaciteit.
Zodra je nou erg langzaam een tekst leest, omdat je in de veronderstelling bent dat je de tekst dan beter begrijpt, dwaalt je brein af. ‘Het verveelt zich’ zou je bijna kunnen stellen. Het gaat aan totaal andere dingen denken en bekommert zich niet langer om de tekst. Voor je het weet bereik je het eind van een alinea en heb je geen flauw idee van wat je zojuist las.
Zou je jouw leessnelheid nou iets verhogen – je leest iets vlugger – dan houdt je jouw brein als ware bij de les. Het wordt uitgedaagd en moet moeite doen.
Dat vergt concentratie. Hierdoor focus jij je op de tekst, dwalen je gedachten minder snel af en begrijp je dus daadwerkelijk wat er staat.
Die twee gaan dus hand in hand: leessnelheid en tekstbegrip
Dit wil natuurlijk niet zeggen dat hoe sneller je een tekst leest, hoe beter je een tekst begrijpt. Was dat maar zo. Op een gegeven moment houdt het gewoon op. Je brein kan de tekst niet voldoende in zich opnemen en waardoor je tekstbegrip het nalaat.
Snelleesmethoden die dan ook claimen dat ze je binnen één uur een boek kunnen laten lezen (‘25.000 woorden per minuut!’), blijken volkomen waardeloos. Het is simpelweg onmogelijk om meer dan 350 tot 400 woorden per minuut te lezen. Dingen als diagonaal snellezen (diagonaal over een pagina sjezen) of RSVP snellezen (woorden voorbij laten flitsen) zijn dan ook klinkklare onzin.
Het heeft geen zin om als een trein door een boek heen te gaan wanneer je na afloop maar een minimaal besef hebt van wat je zojuist las. Of zoals Woody Allen zei, toen hem gevraagd werd naar zijn ervaring met een cursus diagonaal snellezen:
“I took a speed-reading course and read War and Peace in twenty minutes. It involves Russia.”
Heb je dus niets aan.
Het doel is daarom niet dat jij je leestempo op zo’n snelheid brengt dat je binnen no time door je vakliteratuur heen raast, maar dat je ook begrijpt wat er staat. De gulden middenweg zoeken, dus: niet te langzaam, maar ook zeker niet te snel.
Het ideale tempo? Een optimale leessnelheid voor optimaal tekstbegrip? Richting die 350 tot 400 woorden per minuut waarbij 80% van je tekstbegrip bewaard blijft. Doorgaans is dat een dikke verdubbeling van wat iemand normaal leest.
3 factoren die jouw leessnelheid bepalen
Je leestempo is van een aantal factoren afhankelijk. Niet van je intellect of opleidingsniveau als je dat mocht denken, maar van een drietal andere zaken: subvocalisatie, regressie en oogbewegingen.
Regressie
Regressie is niets meer dan een woord, zin of alinea teruglezen. Vaak doe je dit omdat je de eerste keer niet goed hebt gelezen wat er stond. Dit kan zijn omdat je te langzaam las en dus aan andere dingen dacht: je raakte afgeleid. Of vanuit een bepaalde onzekerheid: ‘begrijp ik wel wat er staat? Laat ik het voor de zekerheid opnieuw lezen.’
Een tamelijk nare gewoonte, want niet alleen verspil je hier een hoop tijd mee, het snoept ook stukje bij beetje jouw aandacht en concentratie op. Hierdoor verlies je de structuur van de tekst uit het oog en verlaag je jouw tekstbegrip. Indien je jouw leessnelheid wilt verhogen is dit één van de factoren die je moet bedwingen.
Subvocalisatie
Dat stemmetje in je hoofd. Niet die wat je aanspoort een lolly van een peuter te stelen, maar je voorleesstem. Het goede stemmetje in je hoofd. Die wat ons op de basisschool is aangeleerd te gebruiken. Toen je hebt leren lezen bevond deze zich nog aan de “buitenkant”: je las hardop voor. Toen je dat lezen wat beter onder de knie had, verplaatste deze zich naar “binnen”: je las in je hoofd.
Veel snelleescursussen stellen dat je deze stem het zwijgen moet opleggen. Dat is zeker niet de bedoeling, aangezien subvocaliseren juist voor een beter tekstbegrip zorgt. Leer het dus zeker niet af, want je hebt ‘m nodig. Iets minder aanwezig maken, is daarentegen wél verstandig.
Vertraagde oogbewegingen
Dan hebben we nog je ogen; de lens waarmee jij een tekst als ware vastlegt. Daar kun je vanzelfsprekend niet zonder. Hoe je naar een zin kijkt, zul je daarentegen wel moeten aanpassen wil je jouw leessnelheid verhogen. Als “trage” lezer laat je jouw ogen bij ieder woord stoppen. Voor een milliseconden hoor, maar lang genoeg om je leestempo laag te houden.
Om dit tempo te verhogen zul je niet langer woord voor woord moeten lezen, maar laten glijden. Zonder te fixeren. De lens focust zich dan niet langer op één stukje, maar op een groter geheel.
Wat er gebeurt zodra je deze 3 dingen aanpakt
Iets wonderbaarlijks: je gaat snel lezen.
Werkelijk: zodra jij stopt met het teruglezen van woorden en zinnen, jouw subvocalisatie minder aanwezig maakt en je ogen laat glijden over de tekst in plaats van te fixeren op woorden, kun je in principe snellezen. Je vermindert de drie factoren die jou ervan weerhouden een tekst vlug door te nemen. Hierdoor verhoog je jouw leessnelheid vaak vanzelf. Daar hoef je dus geen flitsende diagonaal-snelleestechnieken voor te leren.
Hoe doe je dat dan? 5 suggesties
Er bestaat geen kant en klare wijze om in één keer bovenstaande drie factoren van tafel te vegen. Je moet het vooral hebben van een aantal kleine aanpassingen in je leesgedrag. Die, dan samen, zorgen ervoor dat minder regressie, minder subvocalisatie en vertraagde oogbewegingen vertoont.
Suggestie 1: Reken af met afleiding
Jij kunt je ook wel bedenken dat je een tekst vlugger leest zodra er geen collega aan je bureau staan of je telefoon om de haverklapt rinkelt. Toch willen we het even benoemen, want afleiding is een groot factor in het bepalen van je leessnelheid en tekstbegrip.
Voordat je daarom aan een tekst of boek begint, doe je er goed aan je af te zonderen. Of in ieder geval een concentratiebubbel op te bouwen. Ga apart zitten, doe de deur (van je kantoor) dicht en draag desnoods een noise cancelling headset. Doet wonderen voor je concentratie, doet wonderen voor je leessnelheid.
Suggestie 2: Hanteer een goede leeshouding
Onderuitgezakt in je bureaustoel zitten is eigenlijk nooit een goed idee. Niet zodra je aan het werk bent, en ook zeker niet zodra je een belangrijk stuk leest. Hiermee geef je het signaal af dat het tijd is om af te schakelen, te ontspannen. Niet echt bevorderend voor je aandachtsspanne en leestempo.
Let er daarom op. Ga rechtop zitten en neem een actieve leeshouding aan: hoofd recht en boek of tekst recht voor je. Gebruik eventueel een leesplankje, laptopsteun of deze handige Bento box om je leeswerk te ondersteunen (Vanaf 3:50).
Suggestie 3: Gebruik een bijwijzer
Om vertraagde en terugspringende oogbewegingen te voorkomen, maak je gebruik van een bijwijzer; een soort aanwijsstokje. Daarvoor kun je vanalles gebruiken: je vinger, een liniaal, een potlood of (bij voorkeur) een markeerstift. Zolang jij het maar onder de zinnen door kunt bewegen, is het geschikt.
Het gebruiken van zo’n bijwijzer voorkomt dat je ogen zwabberend over de tekst gaan of terugspringen. Je begeleidt ze als ware, waardoor je minder snel afdwaalt. Hierdoor ga je versnelt je leestempo.
Suggestie 4: Scan en skim vooraf een tekst
Scannen en skimmen zijn snelleestechnieken die je gebruikt om vooraf een duidelijker beeld van de tekst te krijgen. Zo weet je waar je aan begint en welke zaken je tegenkomt. Hier op voorbereid zijn helpt bij het vergroten van je tekstbegrip.
Lastig is het niet. Bij skimmen doorloop je de tekst en bekijk je vluchtig koppen, afbeeldingen en andere zaken die eruit springen. Zo krijg je een beetje een idee van waar de tekst over gaat. Scannen doe je met een bepaalde trefwoorden in gedachten: waar bevinden ze zich in de tekst, waar komen ze aan bod? Erg nuttig om vooraf te doen, ook weer om je leessnelheid en tekstbegrip te vergroten.
Suggestie 5: Lees veel en oefen
Natuurlijk voelt lezen met een bijwijzer in het begin onwennig en ook dat scannen en skimmen is niet alledaagse kost. Misschien stuntel je er in het begin zelfs mee en merk je dat jouw leessnelheid er zelfs op achteruit gaat. Dat kan. En dat is prima.
Je leessnelheid verhogen is namelijk voor een groot deel ook afhankelijk van de hoeveelheid tijd en moeite die je erin steekt en hoe vaak je dat herhaalt. ‘Oefening baart kunst’, zeggen ze ook wel eens. Dat geldt ook hierbij.
Lees daarom vaak, en regelmatig. Pas bovenstaande suggesties toe en kijk wat voor jou werkt. Zodra je merkt dat je het onder de knie hebt, verhoog je jouw leestempo. Doe dit keer en keer opnieuw totdat je op een leessnelheid komt die een tikkeltje oncomfortabel is. Schaal dan iets terug, zodat je er net onder zit.
Op die manier bereik je een leessnelheid waarbij je vlug door de tekst heen gaat, maar waarbij jouw tekstbegrip wel wordt behouden.
Dit in de praktijk oefenen? Volg een cursus Snellezen (die wél werkt)
Vind je deze theorie nou allemaal leuk en aardig, maar leer je liever in de praktijk? Dat kan. Wij verzorgen een informatie en interactieve cursus Snellezen waarbij we verder ingaan op bovenstaande echnieken. Of je daarna een boek in één uur kunt lezen? Zeker niet. Of je diagonaal door een tekst heen sjeest? Nope. Wél leer je betrouwbare (en wetenschappelijk bewezen!) technieken. Daarmee maak je niet de blits, maar ga je wel daadwerkelijk vlugger door een tekst heen (mét behoud van tekstbegrip). We voegen er meteen een aantal handige geheugentechnieken en mindmap-methodes aan toe zodat je wat je leest ook daadwerkelijk onthoudt!
Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media!
Volg ons onder andere op Instagram of Pinterest. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van slimmer communiceren, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw productiviteit een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief.
Leer je liever lezend, lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar. Maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen en leer slimmer werken in plaats van harder. En snellezen? Tekstbegrip? En leessnelheid? Zulke zaken komen ook aan bod.
Wie zijn wij? | Training Snellezen, Geheugentechnieken & Mindmapping
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van timemanagement, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog
